Magazyn6
9001

482

BOJKO JAKÓB — BOJKOT

chłopski. W 1906 r. B. przewodniczył na wielkim wiecu, na którym 1200 delegatów chłopskich postanowiło domagać się demokratycznej reformy wyborczej. Był wójtem w Gręboszowie i wiceprezesem Rady Powiatowej, prezesem .Kasy Zaliczkowej w Dąbrowie, członkiem Tow. Rolniczego w Krakowie, członkiem honorowym Zw. Nar. Polskiego w Stanach Zjednoczonych, członkiem Rady Muzealnej w Rapperswilu i był powoływany na wiele stanowisk odpowiedzialnych. Wielki rozgłos zyskał swą broszurą „Dwie dusze" (1904), w której przeciwstawił dawnej duszy chłopskiej pańszczyźnianej i pokornej, nową duszę uspołecznionego chłopa, dążącego do wyzwolenia. Z biegiem czasu Bojko zatracał stopniowo radykalizm. W latach 1912—1914 był członkiem „Komisji Tymczasowej Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych". W r. 1913 założył wraz z innymi stronnictwo „Piast". Po odzyskaniu niepodległości wszedł w r. 1919 do Sejmu ustawodawczego, od Stronnictwa „Piast", a w r. 1922 do Senatu. Przy ukonstytuowaniu prezydjum został obrany wicemarszałkiem Senatu. W 1927 r. wstąpił do obozu rządowego i w następnej kadencji (1928 do 1930) był posłem z ramienia B. B. W. R., a w latach 1930—1935 ponownie senatorem 1 wicemarszałkiem Senatu. W 1935 r. nie wszedł w skład obranego we wrześniu tego/ roku Sejmu ani Senatu, oświadczywszy wysłannikom prasy, że wycofuje się zupełnie z życia politycznego. Osiadł u siebie na wsi. W ostatnich latach z powodu zmiany stanowiska politycznego był bardzo ostro atakowany przez lewicę chłopską. Oprócz „Dwóch dusz" napisał: „Pisma i mowy", „Wycieczka na Spiż", „Okruszyny gminy Gręboszów", „Pod trzeciego króla". Pisał dużo artykułów zwłaszcza w „Kurjerze Lwowskim" i w redagowanym przez siebie „Przyjacielu Ludu" i „Piaście". Pisywał również poezje.

__J. C.

Bojkot.

i. Definicja. 2. Bojkot socjalny. 3. Bojkot gospodarczy. 4. Bojkot polityczny. 5. Bojkot w prawie międzynarodowem.

1* Definicja. Bojkot jest to zorganizowana, zbiorowa akcja, zmierzająca do uniemożliwienia jakiejś osobie lub grupie społecznej utrzymywania normalnych stosunków towarzyskich, zawodowych, gospodarczych, politycznych i t. p. z innymi ludźmi lub grupami społecznemi. Zasadniczą cechą bojkotu jest bierny charakter akcji bojkotowej, polegający na powstrzymywaniu się od czynności normalnie spełnianej, n. p. od kupowania jakiego:' towaru, z chwilą bowiem gdy akcja nabiera charakteru czynnego (n. p. demolowanie sklepów) mamy do czynienia z ekscesem bojkotu, podobnie jak np. demolowanie urządzeń fabrycznych nie należy do akcji strajkowej, lecz do ekscesów strajkowych.

O ile samo zjawisko bojkotu znane jest oddawna, gdyż za pewną jego formę uważany bywa „ostracyzm" Greków, „aąuae et ignis interdictio" Rzymian, wykluczanie ze społeczności ludzkiej trędowatych w średniowieczu, klątwa kościelna i t. d. — to nazwa zjawiska jest znacznie nowszego pochodzenia, powstała bowiem w 1880, gdy dzierżawcy rolni debr jednego z landlordów irlandzkich, doprowadzeni do ostateczności nieludzkiem traktowaniem ich przez administratora dóbr kapitana Boycott’a, uchwalili powstrzymać się od wszelkich z nim stosunków i energiczną swą postawą, popartą zresztą przez Ligę Irlandzką, doprowadzili do tego, że Boy-cott, opuszczony przez swych robotników i służbę, wykluczony z wszelkich stosunków towarzyskich i zawodowych, musiał opuścić kraj i wywędrować do Ameryki, gdzie zmarł w r. 1897.

Wyraz „bojkot" użyty został po raz pierwszy w publicystyce przez irlandzkiego księdza nazwiskiem John 0’Malley, w Stanach Zjednoczonych zaś przez dziennikarza James’a Redpath i odtąd zyskał sobie prawo obywatelstwa we wszystkich językach (boy-cot, boycottage, boicottagio).

Bojkot uważany być może za pewnego rodzaju metodę samoobrony społecznej wszędzie tam, gdzie zwalczane zjawisko, rażące poczucie sprawiedliwości lub godzące w interesy pewnej ilości osób, nie jest niezgodne z prawem i nie może być zwalczane na drodze prawa, lub też wtedy, gdy zjawisko jest wprawdzie niezgodne z prawem, lecz prawo jest wobec niego bezsilne (bojkot w prawie międzynarodowem). Z punktu widzenia powyższej definicji trzebaby uznać, że ani historyczne formy bojkotu (ostracyzm), ani ograniczanie w prawach żydów w III Rzeszy, jako oparte na przepisach prawa — nie mogą być za bojkot uważane.