Magazyn6
8901

481

BOGACTWO — BOJKO JAKÓB

kich w epoce tak wielkiego uzależnienia dobrobytu od wymiany międzynarodowej. Również powszechna zgoda jest na to, że podział pracy stanowi niezbędny współczynnik bogacenia się społeczeństw. Atoli sporny jest właściwy charakter niezbędnego w tym celu podziału pracy. Jedni są zdania, że wystarcza podział pracy, narzucony przez władzę, a więc czysto techniczny, podczas gdy inni sądzą, że dla osiągnięcia celu konieczny jest podział pracy, wynikający z istnienia prawa własności prywatnej w stosunkowo obszernym zakresie i wolności zarobkowania. Ziszczenia się życzeń i przewidywań zwolenników pierwszej z tych dwóch ewentualności trudno się spodziewać, póki nie nastąpi radykalna zmiana natury ludzkiej, na co się nie zanosi.

Adam Krzyżanowski.

1’argent. — Dissertations sur la naturę des richesses de 1’argent et des tributs.

Literatura: d« BołtUlle ABiographie de Boisguillebert. Bari* 1866. — Cadet F.t Pierre de Boisguillebert, prScur-seur des Econon.istes. Paru 1870. — Skarżyński W.g Pierre de Boisguillebert und seine Beiiehungen nr neueren Volk*unrl-echaftslehre. Berlin 1873. — Talbot: Lcs thiories de Boisguil-lebert. Parts 1903.

W. Trąmpczyński.

Bojki.

Grupa górali ruskich, mieszkająca w Karpatach Wschodnich między Łomnicą a Sanem, pomiędzy Hucułami a Łemkami, wyróżniająca się odrębną kulturą duchową i materjalną. B. trudnią się rolnictwem i wypasem bydła.

Literatura: „Lilopyt Boj* wsicrytntt". Sambor od 1931 r.

Leszcz.

Boisguillebert Pierre.

B. urodził się w 1646 w Rouen, um. 1714. Był bogatym ziemianinem i piastował honorowo jakiś urząd sądowy w swem rodzinnem mieście. Wsławił się ostrą krytyką Colber-ta, potępiającą jego rozporządzenie regulujące handel zbożem. Jest uważany za poprzednika fizjokratów. Zwalcza merkanty-lizm i ingerencję państwa w życie gospodarcze. Sławne jest jego zdanie: „Ażeby spowodować wielkie wzbogacenie się, nie trzeba myśleć o tern, co należy zdziałać, lecz tylko o tern, żeby przestać działać, co wymaga jednej tylko chwili”. Uważa, że istnieją prawa naturalne, których nie wolno poprawiać państwu. System wolności gospodarczej sam wyrównywa sprzeczności interesów pomiędzy narodami i klasami społecznemu W zakresie skarbowości był przeciwnikiem podatków pośrednich, a zwolennikiem dochodowych. Postawił wcale poprawną teorję renty gruntowej. Bogactwo społeczne widzi nie w złocie i srebrze ale w ilości rzeczy użytecznych, a do nich zalicza przedewszystkiem produkty rolnictwa. Wzrost bogactwa zwiększa potrzeby, co podnosi wytwórczość. Jedynie wolność gospodarcza może podnieść logactwo narodowe. Ważniejsze prace B.: Le detail de la France, 1697. — Le Factum de la France, 1707. — Traitę de la naturę et du com-nierce des grains. - Essai sur la rarete de

Bojko Jakób.

Bojko, polityk polski, urodzony w 1857 r. w Gręboszowie, powiecie dąbrowskim (pod Tarnowem), z ojca gospodarza-rolnika trzymorgowego. Ukończył szkołę ludową w Gręboszowie. W latach 1877—1890 był nauczycielem szkoły ludowej. Wcześnie (od r. 1891) zbliżył się do ruchu ludowego, reprezentowanego głównie przez Wysłoucha, a mającego na celu uobywa-telnienie polskiego chłopa i wyzwolenie go z pod supremacji konserwatystów, którzy posiadali na terenie Galicji niepodzielną władzę, a dla jej ugruntowania wyzyskiwali swe wpływy w Wied niu. B. został redaktorem „Przyjaciela Lu du“, w r. 1895 po raz pierwszy wybrano go z ramienia Stronnictwa Ludowego do Sejmu galicyjskiego, a w dwa lata później (1897) do parlamentu austrjackiego. Oba te mandaty były odnawiane bez przerwy w sejmie do 1914 r., a w parlamencie do 1918 r. Razem z B. weszła do sejmu w 1895 ^r- znaczna liczba piosłów nowoza-łożonego stronnictwa ludowego, a w tej liczbie 5 chłopww, licząc w to i Bojkę. B. jednak wyróżniał się z pwmiędzy nich swe-mi zdolnościami. Wkrótce wysunął się na czoło ruchu i zdobył ogromną jjopularność nietylko wśród chłopów, lecz i wśród inteligencji, która, zwłaszcza od czasu „Wesela" Wyspiańskiego, sympiatją otaczała wzrastający na siłach px>lityczny ruch

31

Encykiopedja nauk politycinych.