Magazyn67701

LUDNOŚĆ    773

Wędrówki ludności ze wsi do miast osiągają nieraz tak wielkie rozmiary, że ludność wiejska maleje nietylko w stosunku do ogółu ludności kraju ale i absolutnie. Tak więc, ludność wiejska Anglji z Walją wynosiła w r. 1850 około 9 miljonów, w r. 1900 zaś już tylko 7,2 miljonów; ludność wiejska Niemiec zmniejszyła się w ciągu dwudziestolecia 1880—1900 z 26,5 do 25,8 miljonów osób; ludność wiejska Francji w latach 1921—1931 zmniejszyła się z 22,2 do 20,5 miljonów osób; ludność zamieszkała w farmach wiejskich w Stanach Zjednoczonych zmniejszyła się w ciągu dziesięciolecia 1920—1930 o i,2 miljona osób. Odpływ tej ludności do miast i miasteczek w ciągu tego okresu wyraził się liczbą 6 miljonów osób.

Trzeba jednakże zaznaczyć, że wymiana ludności pomiędzy miastem i wsią nie jest całkowicie jednokierunkowa; istnieją również ruchy migracyjne w kierunku przeciwnym, z miast do wsi i to w paru postaciach.

Można więc zaobserwować odwrócenie kierunku migracyj wewnętrznych w pewnych okresach, szczególnie podczas depre-syj gospodarczych. Tak więc, w ciągu lat *1931—1935 odpływ ludności zamieszkałej w farmach wiejskich w Stanach Zjednoczonych wyniósł już tylko 400 tys. osób, jednocześnie zaś około 2 miljonów osób wywę-drowało z miast do farm, tak iż ludność zamieszkała w farmach wzrosła o 1,6 miljona osób.

W ostatnich dziesięcioleciach w największych miastach świata dało się zauważyć inne zjawisko, mające również do pewnego stopnia charakter migracji odśrodkowej. Oto równolegle z szybkim wzrostem ludności miast-olbrzymów występuje wyludnianie się centralnych dzielnic miast. Dzielnice te przybierają charakter t. zw. city, dzielnicy biur i magazynów, która jest zaludniona tylko w godzinach pracy. Mieszkania natomiast wędrują do dzielnic bardziej oddalonych albo do pasa podmiejskiego. Obraz wyludniania się centralnej dzielnicy Nowego Jorku — Manhattanu, które rozpoczęło się w bieżącem stuleciu, podaje tabl. 37-

Jak widać z tabl. 32 p. D, III, 3, to samo można powiedzieć o Londynie w ścisłych granicach administracyjnych; ludność jego zmniejszyła się od r. 1910—1935 o 380 tys. mieszkańców, zaś stosunek procentowy do ogółu ludności wielkiego Londynu

T \BL. 37. ROZWÓJ LUDNOŚCI MANHATTANU W XX STULECIU.

Wyszczególnienie	1900	1910	1920	1930
Ludność Nowego Jorku (w tysiącach) .	3 437	4767	5 620	6930
Ludność Manhattanu (w tysiącach) . . .	1850	2 332	2 284	1867
Ludność Manhattanu (w odsetkach) . .	33.8	48.9	40,6	26,9

zmniejszył się z 62,5% do 48,2%; to samo dotyczy Paryża, choć w słabszym narazie stopniu (zmniejszenie ludności od r. 1921 do 1936 o 76 tys. osób, spadek udziału procentowego z 66% do 57%). Właściwa dzielnica centralna Londynu — City of London — liczyła w r. 1901 około 30 tys. mieszkańców, w r. 1931 zaś — niespełna IO tysięcy.

3. Inne typy wędrówek wewnętrznych, a) Wę-drówki murzynów w Stanach Zjednoczonych. Podobnie jak wędrówki międzynarodowe, wędrówki wewnętrzne wywierają znaczny wpływ na rozmieszczenie ludności. Wpływ ten jest szczególnie wyraźny, jeżeli rozpatrujemy wędrówki wewnętrzne jakiejś łatwej do wyodrębnienia grupy ludności. Przykładem takich wędrówek mogą być wędrówki ludności murzyńskiej w Stanach Zjednoczonych. W pierwszej połowie XIX stulecia przeszło 92% ogółu ludności murzyńskiej Stanów Zjednoczonych mieszkało w południowej połowie kraju; po zniesieniu niewolnictwa rozpoczęła się emigracja murzynów z południa na północ, początkowo niezbyt intensywna. W r. 1910 ludność murzyńska Stanów północnych stanowiła już 10,5% ogółu. Podczas wojny światowej, gdy na skutek zahamowania immigracji wytworzył się na północy duży popyt na siłę roboczą, wędrówki murzynów z południa na północ odrazu przybrały na sile. W r. 1920 na północy mieszkało już 14,1% ogółu ludności murzyńskiej, w r. 1930 zaś — 20,3%. W liczbach bezwzględnych ludność murzyńska Stanów północnych wzrastała w sposób następujący: w r. 1910 — 1 miljon, w r. 1920 — 1,5 miljona, w r. 1930 — 2,4 miljona; w ostatniem dziesięcioleciu zwiększyła się ona o 930 tysięcy czyli o 63%. Z pośród 2,4 miljonów murzynów, zamieszkujących w r. 1930 Stany północne, 1,4 miljona, czyli 56% urodziło się w Stanach południowych.