Magazyn6
1201

r

Pierwsze poczynania Rządu miały na celu usunięcie istotnych bolączek; stworzenie własnego systemu ustawodawstwa celnego siłą rzeczy musiało zostać odłożone na czas późniejszy, gdy życie wróci do normalnych warunków.

Rząd uchwałą z dnia 26 maja 1919 r. przelał swe uprawnienia w dziedzinie ustawodawstwa celnego i wydania najpotrzebniejszych aktów na Ministrów: Skarbu oraz Przemysłu i Handlu. W celu opracowania taryfy celnej została powołana do życia przy Ministerstwie Przemysłu i Handlu „Komisja Taryf Celnych", która niezwłocz:-nie przystąpiła do opracowania taryfy celnej.

W międzyczasie na wniosek Rządu Sejm powziął w dniu 1 sierpnia 1919 r. uchwałę, upoważniającą m. in. Rząd do prowizorycznego uregulowania stosunków celnych, dając jednocześnie wytyczne dla tych prac, a mianowicie usunięcie niejednolitości taryfy, ochrona przemysłu, przyznanie jak najszerszych ulg celnych oraz czasowych zwolnień od cła dla surowców i urządzeń potrzebnych do odbudowy warsztatów, oraz dla artykułów pierwszej potrzeby, wprowadzenie ceł prohibicyjnych na towary o charakterze zbytkownym, zwolnienie od cła zboża na czas przejściowy.

Uchwała ta, o rozległych pełnomocnictwach dla Rządu z dziedziny polityki celnej, jakkolwiek nie ogłoszona w Dzienniku Praw Państwa Polskiego, jest podstawą dalszych zarządzeń i dała niejako początek ustawodawstwu celnemu.

Prace nad przygotowaniem taryfy celnej uwieńczone zostały rozporządzeniem Ministrów: Skarbu oraz Przemysłu i Handlu z dnia 3 listopada 1919 r. o taryfie celnej przywozowej. Rozporządzenie to oprócz taryfy celnej jako załącznika i przepisów

0    stosowaniu tej taryfy zawierało szereg postanowień z dziedziny prawa materjalne-go i formalnego, dotyczących organizacji urzędów celnych, zwolnień od cła, obrotu warunkowego, zażaleń i t. p. Rozporządzenie to uchyla jednocześnie taryfy i ustawy celne państw zaborczych, władz okupacyjnych oraz wszystkie wydane do tych taryf

1    ustaw rozporządzenia, przepisy wykonawcze i t. d.

Jednocześnie z tern 1 ozporządzeniem, wydane zostały przepisy wykonawcze, w których opracowane zostały zasady rozporządzenia o taryfie celnej.

704    CŁA

taryfy, które nawet w normalnych warunkach musiałyby być uznane za nieodpo-wiadające zmienionym warunkom gospodarczym.

Pierwsze zatem kroki Rządu zdążały do usunięcia tych trudności i wprowadzenia narazie najniezbędniejszej jednolitości taryfy celnej.

Już Rada Ministrów uchwałą z dnia 26 maja 1919 r. postanawia, aby do towarów, pochodzących z państw koalicyjnych, była stosowana najniższa taryfa okupacyjna niemiecka z roku 1917 (taryfa Hinden-burga), która, jak i wszystkie taryfy, odziedziczone po państwach zaborczych, nie odpowiadała istotnym stosunkom gospodarczym. Ponadto zjawiło się jeszcze inne niebezpieczeństwo, które nietylko powiększyłoby chaos w dziedzinie celnej, ale nadto groziłoby poważnie żywotnym interesom gospodarczym.

W traktacie, zawartym między Państwami Sprzymierzonemi i Stowarzyszonemi a Polską w Wersalu w dniu 28 czerwca 1919 r. (t. zw. Mały Traktat Wersalski), nałożono na Polskę obowiązek stosowania do czasu, zanim Polska nie wprowadzi własnej taryfy celnej w odniesieniu do towarów, pochodzących z Państw Sprzymierzonych i Stowarzyszonych, najniższych poborów, według czy to taryfy rosyjskiej, czy austrjackiej, czy też niemieckiej, obowiązujących w dniu 1 lipca 1914 r. Jest to niejako klauzula największego uprzywilejowania, nie w ramach zniżek celnych, przyznanych umownie, ale w ramach taryf celnych państw zaborczych według stanu z dnia 1 lipca 1914 r. Postanowienie to wchodziło w życie z dniem 10 stycznia 1920 r. i do tego czasu należało koniecznie wydać własną taryfę celną.

O stworzeniu własnej taryfy celnej, któ ra uwzględniałaby istotnie interesy gospodarcze, nie było mowy w tym czasie, dlatego, że stworzenie taryfy wymaga niezwykle żmudnych i długich studjów i ob-serwacyj, a powtóre, że stworzenie taryfy celnej, dostosowanej do warunków ekonomicznych kraju, możliwe jest w okresie stabilizacji stosunków gospodarczych, a w tym czasie, kiedy Polska zmuszona była prowadzić jeszcze wojny w obronie swych granic na kilku frontach, nie można mówić nawet o zaczątku jakiegokolwiek unormowania tych stosunków i wprowadzenia polityki gospodarczej na właściwe tory.

*

i

I