B574 828

214 W L^\LJ I OCrt W Nwri 1WWOM

zające rzekome i prawdziwe. Jeżeli szankier szerzy się w kierunku, w którym ścieka wydzielina jego, mówiono o rzekomym szankrze pełzającym, jeżeli zaś szankier posuwa się w kierunku przeciwnym — mówiono o prawdziwym. Szankry tego rodzaj j spotykamy często u chorych na kiłę, a niektórzy autorzy zapatrują się na nie, jako na powikłanie wrzodu wenerycznego syfilisem.

I szankier pełzający może przechodzić z części płciowych na udo, dolną część brzucha i pomimo odpowiedniego leczenia trwa całe miesiące.

Nasiępnie wspomnieć tu należy o szankrze zgorzelinowym (ulcus vene-reum gangraenosum). W tych przypadkach szankra zjawia się naprzód silne zapalenie otaczających części zdrowych, które wywołuje zaburzenia w krążeniu, a w następstwie obumarc e powierzchownych części szankra i sąsiednich części zdrowej tkanki; wytwarza się wtedy suchy czarny strup, który po umiejsców ieniu się zgorzej odpada, pozostawiając głębokie owrzodzenia.

MATZFNAUER i RHONA na zasadzie badań anatomopatologicznych zaliczają te trzy ostatnie postaci szankra : żrącą, pełzającą, zgorzelinową — do grupy zgorzeli szpitalnej, twierdząc, że zawsze mamy tu do czynienia ze zgorzelą skrzeplinową. MATZENAUER wykrył w zgorzeli prątka długości 3 p i 0.3—0.4 p szerokości, beztlenowca, znajdującego się przeważnie w głębokich częściach owrzodzenia, który utożsamia z lasecznikiem występującym w zapaleniu Plauta-Vincenta (bacillus fusiformis). Równocześnie spotykamy tu często i spirochaełe refringens. Ciekawy fakt spostrzegał M. ZE1SLL w 1877 r., a mianowic.e: położenie w oddz.ale klinicznym chorego z szankrem żrącym spowodowało natychmiastowe pojawienie się zgorzeli szpitalnej gan-graena nosoconualis u 62 chorych z dobrze gojącemi się dymienicami.

Umiejscowienie choroby. U mężczyzn szankry tworzą się najczęściej w rowku pozażołędziowym, na wędzidełku, na żołędzi, na wolnym brzegu napletka i w ujściu cewki moczowej (tablica III, rys. 1). U kobiet zaś występują najczęście, u wejścia do pochwy, w jamce czółenkowatej, na we-wnętiznej powierzchni warg sromowych, w fałdach między resztkami błony dziewiczej, około łechtaczki i około ujścia i w ujściu cewki moczowej, na części pochwowej macicy, między pośladkami i w fałdach odbytnicy. Szankry w odbytnicy występują przeważnie pod postacią szczelin i są bardzo bolesne, szczególniej podczas oddawania stolca.

U mężczyzn wrzody, usadowione około wędzidełka, przedziurawiają je nierzadko, powodując nawet przerwanie tętmczki i znaczny krwotok, a wskutek nieodpowiedniego zachowania się chorego mogą zniszczyć tkankę aż do kanału moczowego, wytwarzając przetokę. Dla uniknięcia tych przykrych powikłań podwiązujemy w takich przypadkach wędzidełko dwiema podwiązkami i przecinamy je między niemi. Odsłonięte owrzodzenie łatwiej się leczy, niż zakryte. Przedziurawione wędzidełko zabliźnia się bardzo rzadko.

Szankry mogą występować na całej powierzchni skóry. Są op>sy nawet owrzodzeń w jamie ustnej i na języku. Szankry na skórze, jak np. na bio-