Magazyn6E401

450

GÓRNICTWO I HUTNICTWO

Huta Pokój.........50 000 000 ,,

Huta Ferrum........ 4500000 ,,

Huta Bankowa (w Polsce) . .    15000000 ,,

T-wo Sosnow. Fabryk Rur i Żelaza ...........20 000 000 ,,

f-wo Modrzejów-Hantke . . .    15650000 ,,

Zakłady Ostrowieckie ....    20 000 000 ,,

,, Starachowickie ...    26 400 000 ,,

300 900 000 zł

że udział Polski i zagranicy w kapitale zakładowym całości hutnictwa jest następujący:

kapitał    polski ok..........74,00%

,,    francuski ok........11,50%

„    niemiecki ok......... 8,00%

,,    belgijski ok......... 6.5°%

Kapitały zaangażowane w obecnej chwili w hutach polskich należą w znacznej części do Skarbu Państwa i częściowo tylko do przedsiębiorstw prywatnych. Jeżeli ująć wytwórczość całkowitą pod tym kątem widzenia, to wytwórczość produktu sprzedażnego hut o kapitale w całości państwowym łącznie z temi, gdzie kapitał państwowy posiada większość, wynosi ok. 70%, wytwórczość zaś kapitału prywatnego ogranicza się tylko do 30%.

Ogólny kapitał zakładowy wszystkich przedsiębiorstw hutniczych w Polsce wynosi ok. 300 mil jonów złotych; na poszczególne przedsiębiorstwa rozkłada się on następująco:

Wspólnota Interesów Górn.Hut. 149 350 000 zł

Dążenie hutnictwa polskiego do koncentracji zarówno w kierunku poziomym jak i pionowym sprowadziło hutnictwo do 4 dużych koncernów: Koncern Huty Bankowej, Koncern Modrzejów-Hantke, Koncern Wspólnoty Interesów Górn. Hutn., Koncern Huty Pokój; poza temi koncernami pozostają: Spółka Wielkich Pieców i Zakładów Ostrowieckich, Spółka Sosnowieckich Fabryk Rur i Żelaza, Spółka Starachowickich Zakładów Górniczych, Huta Żelazna „Kraków".

Wytwórczość hutnictwa polskiego jest bardzo obszerna, gdyż poza wytworami czysto hutniczemi obejmuje jeszcze cały szereg wytworów dalszej obróbki, jak np. wytwory walcowane na zimno, cały dział stali szlachetnych, akcesorja kolejowe, koła wagonowe i lokomotywowe, osie, rury spawane i ciągnione bez szwu i cały szereg innych. Poniżej przytoczone liczby wytwórczości obejmują jedynie trzy zasadnicze działy hutnictwa — surówkę, stal i wytwory walcowane gotowe, jako najbardziej charakteryzujące podstawową wytwórczość hutniczą. Podane są lata 1913, jako ostatni przedwojenny rok (w stosunku do obszaru Polski dzisiejszej), 1922 r. jako rok zjednoczenia całego dzisiejszego hutnictwa polskiego, przyczem wytwórczość górnośląska, na obszarze włączonym do Polski, wzięta jest za cały rok, 1928 r., jako rok najwyższej wytwórczości powojennej w hutnictwie polskiem, 1932 r. — jako rok najniższej wytwórczości kryzysowej oraz ostatni rok 1936. Od roku 1932 do 1936 wytwórczość stali stopniowo wzrastała. Dane w tys. tonn:

Rok	Surówka	Stal	Wytw. waicow.
1913	1 032	1 661	1 252
1922	480	I OO7	748
1928	684	1 438	1 048
1932	199	5<>4	404
1936	5^84	1 144	Ś2b

W porównaniu z wytwórczością zagranicy, a szczególniej takich potęg jak Stany Zjedn., Niemcy, Anglja i in., wytwórczość Polski przedstawia się bardzo skromnie. Tabela na str. 451 daje wytwórczość światową w tys. tonn.

Jeżeli więc przeprowadzić porównanie wytwórczości polskiego hutnictwa z zagra-nicznem, to widać, że w wytwórczości surówki Polska w 1913 r. (w jej dzisiejszych granicach tery tor jalnych) stała na 8 miejscu (2,2%, ogólnej wytwórczości) w Europie i na 10 miejscu (1,3%) w całym święcie, w 1928 r. zajmowała 8-me miejsce (1,5°/o) w Europie i 12 (0,78%) na święcie, a w r. 1936 w Europie 9-te miejsce (1,1%) i w światowej produkcji 13-te miejsce (0,65%).

W wytwórczości stali w 1913 r. Polska stała w Europie na 7-mem miejscu (3,4%), a w światowej produkcji na 8-mem miejscu (2,2%), w 1928 r. zajmowała miejsce 9-te (2,6%) i 11-te (1,3%), w 1936 r. zajmowała te same miejsca 9-te (1,7%) 1 11-te (o,93%)-

Zajmowanie tak odległego miejsca w wytwórczości zarówno surówki, jak i stali, jest nienormalne, jeżeli się weźmie pod uwagę terytorjalny obszar Polski, jak również i jej gospodarcze i cywilizacyjne potrzeby; jest to jednak wynikiem długotrwałego i zupełnie świadomego hamowania rozwoju Polski przez jej zaborców. Spożycie