Magazyn6A501

411

GÓRNICTWO I HUTNICTWO

Węgiel do

Węgiel do wytwarzania pary

Węgiel do odgazowania

Wcjiel

Własność

użytku domo wego

opa lanie ręczne

paro wozy

pale niska taś mowe

pale niska podsu- wowe

węgiel bun krowy

pyl węglo- wy

do wy robu gazu

do wy robu koksu

do dystyl. w niskich temp.

genera torów gazu

I.

Wilgotność ....

B

B

B

c

c

c

c

B

B

B

B

2.

Zaw. części lotnych .

A

A

A

A

A

A

A

A

A

B

B

3-

Zaw popiołu . . .

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

4-

Topliwość popiołu

C

B

A

A

A

A

B

A

A

C

A

5-

Zdolność koksowania

B

B

B

A

B

A

—

A

A

A

A

6.

Wydajność koksu, gazu i smoły ....

A

A

A

7-

Kruszność.....

—(B)

-(B)

—(B)

—(B)

—(B)

—(B)

—

—(B)

—(B)

—(B)

—(B)

8.

Zapalność.....

A

A

A

A

A

A

A

—

9-

Skłonność do samozapłonu .......

—(B)

—(B)

—(B)

T —(B)

—(B)

A

—(B)

—(B)

—(B)

—(B)

__

IO.

Wartość opałowa . .

A

A

A

A

A

A

A

—

—

II.

Zaw. siarki ....

—

C

B

C

C

B

C

A

A

—

B

12.

Zaw. fosforu ....

—

—

—

—

—

—

—

—

A

—

--

13-

Zaw. chloru ....

—

—

—

—

—

—

—

B

B

B

B

*4-

Podatność do przemiału .......

B

*5-

Wymiar (sortyment)

A

A

A

A

A

A

C

A

A

A

A

Uwagi: A — cecha pierwszorzędnego znaczenia.

B —    ,, drugorzędnego znaczenia.

C —    ,, małego znaczenia.

W rubryce ,,kruszność“ cecha B ma znaczenie tylko dla transportu i przechowywanie na składach.

W rubryce „skłonność do samozapłonu" cecha B odnosi się do wszelkich zastos. węgla składowego.

d) Klasyfikacja handlowa polskich węgli została ustalona przez Polską Konwencję Węglową. Według tej klasyfikacji kopalnie węgla kamiennego podzielone są na 6 klas dla wszystkich sortymentów węgla z wyjątkiem miału i na 4 klasy dla miału. Podział kopalń na klasy ogłoszony jest w Nr. 261 „Monitora Polskiego" z 13 listopada 1926 roku.

2. Rozwój i obecny stan górnictwa węglowego

a) Rozwój g. węglowego. Węgiel zdobywał dla siebie odbiorców stopniowo, pomimo że był znany oddawna. W Chinach już przed nar. Chrystusa węgiel był używany do wypalania porcelany; w Anglji znaleziono kopalnie węgla przedhistoryczne. Ogólnego jednak zastosowania, aż do połowy wieku XVIII, węgiel nie miał z powodu obfitości i taniości drzewa. Dopiero wynalezienie maszyny parowej w r. 1769 i datujący się od tej pory silny rozwój wszelkiego rodzaju przemysłów, środków lokomocji i t. p. stworzyło spożywców węgla w dużych rozmiarach. Od tej pory datuje się też nieprzerwany wzrost wydobywania węgla, jak to obrazuje następująca tablica, zahamowany ostatnio nieco przez coraz większe wyzyskiwanie energji spadku sił wodnych (biały węgiel) oraz coraz lepsze metody spalania:

Rok	Światowe wydobycie węgla kamiennego		Rok	Światowe wydobycie węgla kamiennego
	miljony tonn	1913 = 100%		miljony tonn	1913 = 100%
1913	1215.8	100,0	1925	1182,4	97,3
1914	1086,1	89.3	1926	1174.1	96,6
1915	1063.3	87.5	1927	1272,1	104,6
1916	1144,1	94.^1	1928	1242,3	102,2
1917	1208,8	99.4	1929	1322,1	108,7
1918	1187,2	97,2	1930	1214,5	99,9
1919	1039,8	85,5	193*	1066,2	87.7
1920	1166,4	96,0	1932	939,2	77.3
1921	969,1	79.1	1933	967,0	79,5
1922	1043,7	85,8	1934	1060,0	87.1
1923	1204,9	99,i	1935	1116,0	91.7
1924	1184,8	97.5

O węglu kamiennym w Polsce znajdujemy pierwszą wzmiankę w opisie Polski Andrz. Cellarego (Descriptio Poloniae), wydanym w r. 1659, w którym autor wspomina, że pod Tęczynem koło Krakowa znajduje się węgiel kopalny. Na Śląsku w r. 1754 była założona pierwsza kopalnia