497
GÓRNICTWO I HUTNICTWO — GÓRSKI ANTONI
I
pisów co do nabywania, przechowywania w zakładach górniczych i użytkowania przez nie materjałów wybuchowych (art. 148) oraz prawo wydawania przepisów technicznych, obowiązujących przy wznoszeniu, przebudowie i eksploatacji budowli dla celów technicznych w zakładach górniczych zarówno w kopalni, jak w zakładach pomocniczych i obróbczych, oraz przy wznoszeniu, utrzymywaniu i zmianie urządzeń technicznych, w szczególności zaś kotłów parowych, silników i instalacji elektrycznych (art. 149). Jeżeli Minister Przemysłu i Handlu nie wyda specjalnych przepisów na podstawie tego artykułu prawa górniczego, to obowiązują subsydjarnie ogólne przepisy techniczne, wszelako władzami powolanemi do ich stosowania są władze górnicze, wskazane przez Ministra Przemysłu i Handlu. W praktyce nie zostały wydane specjalne przepisy co do urządzeń kotłów w zakładach górniczych, lecz zatwierdzają je wyższe urzędy górnicze. W dziedzinie telefonów — telefony w zakładach górniczych, służące dla celów bezpieczeństwa ruchu, podlegają władzom górniczym, a telefony, służące dla celów administracji handlowej i połączeń z sieciami zewnętrznemi — dyrekcjom poczt i telegrafów.
Władzą budowlaną, o ile chodzi o budynki dla celów technicznych w zakładach górniczych, jest władza górnicza, a o ile chodzi
0 budynki mieszkalne lub handlowe (dla pomieszczenia biura) — ogólna władza budowlana. Wszelako, o ile jakiś budynek ma być wzniesiony na obszarze pola górniczego, władza budowlana, wydająca zezwolenie, powinna uprzednio zasięgnąć opinji władzy górniczej.
Za szkody, wyrządzone własności grunto-wej i jej przynależnościom wskutek robót górniczych, właściciel pola górniczego jest obowiązany do pełnego odszkodowania bez względu na to, czy roboty były prowadzone pod ziemią czy na powierzchni i pod uszko-dzonem miejscem, czy też nie, jako też bez względu na to, czy ktokolwiek ponosi winę uszkodzenia, czy nie, i czy je można było zgóry przewidzieć lub nie (art. 99). Poszkodowany może na powyższej podstawie dochodzić swych roszczeń w przeciągu lat 3 od chwili, gdy się dowiedział o szkodzie
1 o tern, kto ponosi za nią odpowiedzialność. To uprawnienie poszkodowanego do żądania odszkodowania od właściciela pola górniczego (który ponosi odpowiedzialność cywilną.
choćby sam nie byl sprawcą szkody, a np. kupił pole górnicze po zaprzestaniu robót w danem miejscu) nie pozbawia poszkodowanego uprawnienia do domagania się odszkodowania od sprawcy szkód — przemysłowca górniczego na podstawie kodeksu zobowiązań.
Tadeusz Citwkki.
G., wybitny prawnik i ekonomista, ur. w 1862 r. w Uleńcu w pow. grójeckim, umarł w Warszawie 1928 r. Studjował w Krakowie, Wiedniu i Berlinie, habilitował się w 1888 r. na uniwersytecie krakowskim. W 1891 r. utworzono dla niego nadzwyczajną katedrę prawa handlowego, a w 1903 katedrę zwyczajną. Obok pracy naukowej bierze on czynny udział w życiu społecznem Małopolski i w 1905 r. zostaje wybrany posłem do austrjackiej Rady Państwa, a następnie wiceprezesem Koła Polskiego. W 1907 r. wybrano go jako posła na Sejm krajowy we Lwowie a w r. 1907 wybrany do Rady Państwa powtórnie. Podczas swej działalności parlamentarnej zasłynął G. jako wybitny znawca zagadnień nietylko prawnych, lecz i gospodarczych. Był wytrwałym obrońcą zarówno interesów przemysłu krajowego, jak i interesów rolnictwa Małopolski. Przez szereg lat był członkiem Państwowej Izby Rolniczej w Wiedniu i Komitetu Krakowskiego Towarzystwa Rolniczego. Jako członek tego ostatniego położył duże zasługi przy regulacji rzek w Małopolsce. W 1917 r. został mianowany profesorem prawa cywilnego na Uniwersytecie Jagiellońskim, a w 1919 r. mianowano go profesorem honorowym tego uniwersytetu. W 1919 r. powołano G. do wzięcia udziału w pracach polskiej delegacji na kongresie pokojowym w Paryżu, mianowicie w komisjach opracowujących sprawy własności przemysłowej, długów przedwojennych i ceł. W tymże roku brał G. udział w międzyparlamentarnym kongresie handlowym w Brukseli jako przewodniczący polskiej delegacji. Był również delegatem Polski na międzynarodowym kongresie prawa patentowego w Paryżu. Podczas pobytu we Francji wykładał na uniwersytecie w Nancy historję Polski i prawo publiczne polskie. Ostatnie lata swej działalności naukowej i pedagogicznej poświęcił G. Wolnej Wszechnicy Polskiej. Wykładał w niej