Magazyn6E601

452

GÓRNICTWO I HUTNICTWO

dażnych innych wytworów łącznie z przemysłem przetwórczym, jak Syndykat drutu i gwoździ, Syndykat odlewów stalowych i inne.

Największą organizacją sprzedażną hutnictwa jest utworzony i stycznia 1926 r. Syndykat Polskich Hut Żelaznych, obejmujący sprzedaż półwytworów oraz wytworów walcownianych, z wyjątkiem jednak wytworów o dalej posuniętej obróbce, jak np. bednarka walcowana na zimno, blacha ciągniona syst. Sędzimira, blacha biała i cynkowana, blacha o wymiarach poniżej 0,3 mm, stal szlachetna i t. d. Do Syndykatu P. H. Ź. należą wszystkie huty.

Syndykat P. H. Ż., jako jednostka prawna, jest spółką z o. o., która działa nie w interesie własnym, a jedynie w interesie swoich udziałowców. Żadnych korzyści z osiągniętych transakcyj komisowych Syndykat nie czerpie, otrzymuje jedynie od udziałowców zwrot poniesionych kosztów w stosunku do dokonanych z udziałowcem obrotów.

Wewnętrznie Syndykat podzielony jest na 12 działów, obejmujących poszczególne wytwory, a mianowicie:

1. żelazo walcowane prętowe

2    ,,    uniwersalne

3-    ,,    formowe

4.    walcówka

5.    blacha gruba

6.    ,,    cienka

7 szyny o wysok. ponad 115 mm

8.    podkładki i łubki

9.    szyny o wysok. włącznie 1x5 mm wraz z podkładami, łubkami i podkładkami

jo. łapki

ir. zestawy kołowe i ich części

12. części kute.

Ogólny nadzór i kierownictwo sprawami Syndykatu należy do t. zw. Porozumienia Ogólnego, złożonego ze wszystkich udziałowców, natomiast sprawy poszczególnych działów kierowane są przez Poszczególne Porozumienia, do których należą tylko rzeczywiści przetwórcy danych gatunków.

Aparat sprzedażny Syndykatu polegał początkowo na sieci hurtowników trzech ka-tegoryj, z których właściwie tylko dwie pierwsze miały bezpośrednią styczność z Syndykatem, natomiast kategorja III i konsumenci, z pewnemi jednak wyjątkami, bezpośrednio od Syndykatu nie kupowali. Syndykat miał tu bezpośredni wpływ na ceny i ściśle je regulował do III kate-gorji włącznie, wyznaczając ceny minimalne, poniżej których hurtownicy nie mieli prawa sprzedawać. Cena maksymalna regulowana była przez wzajemną konkurencję. Poza tern cała Polska podzielona była na okręgi, w których mieli prawo działać tylko określeni hurtownicy. Aparat taki wymagał ze strony Syndykatu bardzo ścisłej kontroli i dużej obsługi. System ten był bardzo sztywny, to też wywoływał wiele zastrzeżeń zarówno ze strony zainteresowanych klientów, jak i państwowych czynników. To też w kwietniu 1934 r. nastąpiła reorganizacja całego aparatu sprzedawczego w kierunku możliwego zbliżenia konsumenta z Syndykatem. Zniesiona została sieć hurtowników jak również okręgi sprzedażne; zasadniczo każdy konsument ma prawo ku pować bezpośrednio w Syndykacie, o ile tylko jego jednorazowe zapotrzebowanie nie jest mniejsze niż 15 tonn. Jest to więc obecnie jedyna przeszkoda w bezpośrednich stosunkach konsumenta z Syndykatem; ustalona ona została dlatego, żeby uchronić Syndykat od zbyt detalicznej sprzedaży, która musiałaby za sobą pociągnąć nadmierną jego rozbudowę. Cena żelaza ustalana jest przez Syndykat, jednakże dalszej kontroli cen Syndykat zasadniczo nie prowadzi. Jest ona regulowana przez wzajemną konkurencję hurtowników, która jest tern silniejsza, że każdy hurtownik ma prawo działania na całem terytorjum Polski. Ceny są liczone loco stacja Chebzie na Górnym Śląsku, w innych miejscowościach dochodzi więc koszt przewozu. Siedziba Syndykatu znajduje się w Katowicach, w Warszawie zaś tylko biuro dla załatwiania zamówień rządowych.

Drugiem porozumieniem sprzedażnem w hutnictwie jest Biuro Sprzedaży Polskich Walcowni Rur, utworzone 1 grudnia 1927 r. Jest to spółka z o. o., która działa w imieniu swoich udziałowców bez osiągania zysków dla siebie. Koszty Biura są pokrywane przez udziałowców. Do spółki należą rurkownie Wspólnoty Interesów, Sosnowieckiego T-wa i huty Bankowej. Biuro załatwia sprzedaż krajową rur z wyjątkiem rur wiertniczych i specjalnych huty Batorego, która te rury sprzedaje we własnym zakresie. Ze sprzedaży Biura wyłączone są, oprócz wzmiankowanych, rury ze stali szlachetnej, rury o grubości ścianki poniżej 2 mm, oraz wszelkie rury gięte, kwasood porne i t. d. Organizacja sprzedażna jest