Magazyn6d401

640

HONGKONG — HOOYER HERBERT CLARK

Silnie rozwinięty przemysł dokowy i okrętowy. Poza tem przemysł cementowy, włókienniczy i papierniczy. Wysoko postawione stolarstwo fabryczne. Z przemysłów spożywczych rozwinięte jest cukrownictwo i przemysł tłuszczowy. Tkalnie jedwabiu. W handlu główne znaczenie posiada wywóz z Chin. Eksportuje się jedwab, herbatę, opjum, cukier, mąkę, sól, wyroby garncarskie, bawełnę, oliwę, drzewo, ryż, węgiel, len, naftę, warzywa i bydło. W obrotach ogólno-chińskich H. bierze udział bardzo znaczny, przez port ten bowiem przechodzi */» całego wwozu, oraz */» całego wywozu Chin.

Miasto rozbudowane jest amfiteatralnie na stokach Victoria-Peak (556 m) i liczy 480 000 mieszkańców, w tem 16 000 nie-Chińczyków. Pod względem zabudowy i charakteru dzieli się na 3 dzielnice; najniższą handlowo-portową zamieszkują tubylcy, środkowa jest siedzibą biur, urzędów i władz, najwyższa natomiast zaludnia się głównie w okresie miesięcy letnich.

Dolar H. = ca 4,5 zl, stanowi poszukiwaną w płd.-wschodnich Chinach walutę. W połowie 1935 r. utrzymywał się na poziomie 72% wartości parytetowej.

Wiktor Ormicki.

Hoover Herbert Clark.

H., urodzony w r. 1874, zdobywszy wykształcenie techniczne w Uniwersytecie Stanford w Kalifornji, jako inżynier górniczy nabrał rozległego doświadczenia w sprawach ekonomicznych w różnych częściach świata. Sposobność do zużytkowania tego doświadczenia nadeszła, gdy po wojnie światowej został kierownikiem amerykańskiej akcji pomocy dla wyniszczonych krajów europejskich; przez sprawną organizację pomocy żywnościowej, szczególnie dla dzieci, stał się wówczas niezmiernie popularny m. in. w Polsce. Powróciwszy do Ameryki, został za prezydentury Hardinga ministrem handlu i piastował ten urząd przez osiem lat. Jego dziełem było w r. 1927 stworzenie wielkiej sieci państwowych placówek informacyjno-propagandowych dla spraw handlu amerykańskiego po całym świecie.

W r. 1928 H. został wybrany prezydentem jako kandydat partji republikańskiej. Jej hasłom liberalnego indywidualizmu kapitalistycznego pozostał wierny nawet w obliczu kryzysu gospodarczego, który wybuchł wkrótce po objęciu przez niego prezydentury. A więc z kryzysem rolniczym walczy H. przez stworzenie „Farm Board“ — instytucji w rodzaju ministerstwa Rolnictwa — której zadaniem było przy pomocy ogromnych kredytów rządowych popierać tworzenie syndykatów dla zorganizowanego zbytu produktów rolnych Zaś jako środek zaradczy na kryzys w przemyśle tworzy H. w r. 1932 Refico czyli „Re-construction Finance Corporation", organizację mającą ratować wielkie przedsiębiorstwa przemysłowe od ruiny środkami państwowemu W walce z szerzącem się bezrobociem i w akcji dobroczynności dla ofiar kryzysu H. zaleca ofiarność prywatną i akcję miejscową, wzdragając się w imię antyetatystycznej ideologji swego obozu przed przeznaczeniem większych sum ze skarbu na te cele. Ta postawa zrobiła go niepopularnym u mas, zwłaszcza, że wszystkie stosowane przez niego środki nie zmniejszyły nasilenia kryzysu.

W polityce międzynarodowej H. kontynuuje tradycję izolacjonistyczną swych republikańskich poprzedników. W r. 1930 na konferencji londyńskiej uzupełnia umowę waszyngtońską z r. 1922 między W. Bryta-nją, Stanami Zjednoczonemi a Japonją przez dodatkowe porozumienie co do ograniczenia zbrojeń morskich (dotyczące różnych poszczególnych kategoryj okrętów bojowych) ; nie przyniosło ono zresztą, tak samo jak tamta umowa, żadnej istotnej ulgi w forsownej akcji zbrojeniowej. W r. 1929 przeszła pod egidą H. ustawa, znacznie podwyższająca cła ochronne („Smoots-Hawley Tariff") 1 zachowująca wprowadzoną już w r. 1922 (w „Fordney-Mc Cumber Act“) zasadę ich „elastyczności", czyli nieograniczoną niemal możność dyskrecjonalnego ich podwyższania przez dekret prezydenta. W r. 1931 H. przez sytuację finansową europejską zmuszony jest ogłosić roczne moratorjum na długi wojenne i reparacje.

Zarówno wobec trudności międzynarodowych, jak i wobec kryzysu wewnętrznego zasady i metody stronnictwa republikańskiego okazały się zatem niewystarczające i bezskuteczne; zaś do osobistej niepopu-Iarności H- przyczyniła się jego małomów-ność i rezerwa, daleka od zwykłej ekspan-sywnośei temperamentu amerykańskiego i czyniąca go raczej podobnym do Anglika. To też przy wyborach w r. 1932 uległ swe-