394

Szałwia lekarska 385

silnie rozwinięte wklęsłe sieciowate unerwienie, co nadaje liściom wygląd .pomarszczony. Kwiaty o charakterystycznej budowie wargowej, fioletowe, rzadziej białe lub różowe, wyrastają w kątach górnych liści w niby-okół-kach zebranych w grona pozorne. Kwitnie przez czerwiec i lipiec.

Rvs. 89. Szałwia lekarska (Salvia officinalis)

Owoce — rozłupki, rozpadające się na 4 niełupki (nasiona) kuliste, średnicy 2—3 mm, gładkie, twarde, barwy brunatnej; nasiona przy zwilżeniu pokrywają się gęstą warstwą śluzu, dlatego nie można ich moczyć przed siewem.

Szałwia odznacza się dużą rozmaitością form, różniących się pokrojem, zabarwieniem, kutnerowałoś cią, kształtem i wielkością liści, ilością wytwarzanego olejku. W uprawie pożądane są rośliny o dużej zawartości olejku, przy tym o równomiernym wzroście, dużych srebrzystoszarych liściach i wiotkich, mało zdrewniałych łodygach (rys. 89).

Jeszcze do niedawna szałwia znajdująca się w handlu pochodziła prawie wyłącznie z importu. Importowana szałwia jest

wybitnie kutnerowata i srebrzysta. W handlu naszym przyzwyczajono się do tej formy i dzisiaj wymaga się często tych samych cech od szałwii u nas produkowanej. Gęsta kutnerowatość zapobiega ulatnianiu się olejku i wiotczeniu surowca przy leżeniu.

Szałwia ma jedną odmianę uprawową •— Szałwia Lekarska Puławska,

0    bujnym wzroście oraz wysokiej zawartości olejku.

Szałwia lekarska jest rośliną miododajną.

Surowiec. Surowcem leczniczym jest liść szałwii lekarskiej -— Fol. Salviae FP III. Są to ususzone liście długoogonkowe barwy szarozielonej, charakterystycznie wzgórkowane na stronie górnej i pofałdowane oraz obustronnie silnie owłosione. Liście mają zapach swoisty, nieco kamforowy; smak gorzkawy, ściągający.

Surowiec zawiera olejek szałwiowy —- Oleum Salviae FP III, w skład którego wchodzą jako główne składniki tu jon i tu jol. Olejku powinno być nie mniej niż 1,5%. Poza tym w liściach występują w dużej ilości garbniki

1    żywice.

Surowiec nie powinien zawierać łodyg, liści rozkruszonych lub zbru-25 — Uprawa" i zbiór ziół