Magazyn6i301

ł

INSPEKCJA PRACY    689

dawać kierownikom przedsiębiorstw informacje i porady w przedmiocie najlepszych środków bezpieczeństwa i higjeny; y) inspektorzy winni zachęcać do współdziałania pracodawców, kierowników i pracowników przedsiębiorstw, w celu wyrabiania ostrożności osobistej, zalecania środków bezpieczeństwa i udoskonalania urządzeń ochronnych; b) inspektorzy winni brać udział w pracach, dążących do ulepszania i doskonalenia środków higjeny i bezpieczeństwa, czy to przez stale studjowanie techniki wewnętrznych urządzeń warsztatów, czy przez specjalne badania zagadnień higjeny i bezpieczeństwa czy w jakikolwiek inny sposób; e) w tych państwach które uznały za bardziej odpowiednie ustanowić specjalną instytucję ubezpieczenia i zapobiegania wypadkom przy pracy, zupełnie niezależną od urzędów inspekcji, specjalni urzędnicy tej instytucji powinni się kierować powyżej wy-mienionemi zasadami.

5. Współpraca z pracodawcami i pracownikami. Pracownicy i ich przedstawiciele powinni móc się swobodnie komunikować z inspektorami, ci zaś powinni traktować skargi ich jako ściśle poufne. Inspektorzy powinni porozumiewać się stale z organizacjami pracodawców i pracowników. Obecnie na wniosek delegacji polskiej, zgłoszony na XX Międzynarodowej Konferencji Pracy w czerwcu 1936 r., czynione są przygotowania do zastąpienia zalecenia znacznie bardziej wiążącą międzynarodową konwencją.

III. Organizacja inspekcji pracy w Polsce.

1. Organizacja administracyjna i personel.

Pierwsze podstawy organizacji i. p. w Polsce dał dekret tymczasowy o urządzeniu i działalności i. p. z dn. 13. I. 1919 r., który ustalił zasady, rozwinięte następnie i uzupełnione w rozporządzeniu Prezydenta Rzeczypospolitej z dn. 14 lipca 1927 r. (Dz. U. 67/²7 P^oz- 59°)- Na zasadzie rozporządzenia tego oraz różnych przepisów uzupełniających obowiązuje obecnie w Polsce następująca organizacja i. p.:

I. p. w Polsce podlega Ministrowi Opieki Społecznej i stanowi organ niezespolonej administracji państwowej. Naczelną władzą w zakresie działania i. p. jest Minister Opieki Społecznej (władza III instancji). Kierownikiem i zwierzchnikiem służbowym jest Główny Inspektor Pracy, który od szeregu lat pełni równocześnie funkcje dyrektora Departamentu Pracy. Przy nim urzędują: zastępca Głównego Inspektora Pracy, naczelny lekarz i. p. oraz inspektorka do spraw ochrony pracy kobiet i młodocianych.

Cały obszar państwa podzielony jest na 12 okręgów i. p., na których czele stoją okręgowi inspektorzy pracy (władza II instancji) i 64 obwody i. p. z obwodowymi inspektorami na czele (władza I instancji). Przy okręgowych inspektorach mogą być powoływane pod inspektorki do spraw ochrony pracy kobiet i młodocianych oraz lekarze inspekcyjni, przy obwodowych inspektorach pracy — podinspektorzy, lekarze i asystenci inspekcyjni.

Zadaniem podinspektorek do spraw kobiet i młodocianych jest szczególny nadzór nad warunkami pracy kobiet i młodocianych, praca nad ulepszaniem tych warunków oraz przeprowadzanie szczegółowych badań i ankiet. Podinspektorki te fachowo muszą być przygotowane w równej mierze, jak i ogólne organa i. p., a w czasie wizytacji zakładów pracy obowiązane są, poza wykonaniem specjalnych zadań, pełnić normalne funkcje i w innym zakresie służby inspekcyjnej. W zakresie merytorycznym czynnościami ich kieruje inspektorka do spraw kobiet i młodocianych przy Głównym Inspektorze Pracy.

Do zadań lekarzy inspekcyjnych należy przedewszystkiem czuwanie nad higjenicz-no-sanitarnemi warunkami pracy ze szcze-gólnem uwzględnieniem zakładów, w których praca wywiera szkodliwy wpływ na zdrowie pracowników, badanie pracowników podejrzanych o choroby zawodowe oraz współdziałanie z lekarzami powiatowymi w akcji zwalczania chorób zawodowych i t. d. Czynnościami lekarzy kieruje naczelny lekarz i. p.

Asystenci inspekcyjni mają być powoływani przez Ministra Opieki Społecznej z pośród robotników, rzemieślników lub pracowników umysłowych, którzy pracowali zawodowo co najmniej 5 lat, a nie mniej niż 2 lata w obrębie obszaru, na którym mają pełnić czynności asystentów.

Zadaniem ich jest współdziałać z i. p. w nadzorze nad przestrzeganiem przepisów o ochronie pracy. Ze względu na dobrą znajomość stosunków pracy, zdobytą w trakcie pracy zawodowej i bliski kontakt z pracownikami, asystenci inspekcyjni stanowią czynnik społeczny wewnątrz i. p., który może się poważnie przyczynić do wzmocnienia ochrony pracy.

1