Magazyn60201

498

LASY

użytkowanie tych lasów będzie całkowicie zaniechane. Znaczenie najbardziej zasadnicze posiada rozdział dekretu „zasady prowadzenia państwowego gospodarstwa leśnego", w którym czytamy, że „gospodarstwo leśne będzie prowadzone planowo i racjonalnie na zasadach ciągłości i trwałości użytkowania oraz najwyższej rentowności z uwzględnieniem gospodarczych interesów Państwa. Sposób sporządzania planów gospodarstwa leśnego określi Minister Rolnictwa i Reform Rolnych" (art. 13). „Lasy państwowe mogą prowadzić przemysłowy przerób drewna i innych surowców własnych w rozmiarach, jakie będą potrzebne dla zapewnienia rentowności państwowego gospodarstwa leśnego" (art. 14). ,,Lasy państwowe pokrywają wszelkie swoje wydatki z własnych dochodów i funduszów i gospodarują na podstawie rocznych planów finansowo-gospodarczych, zatwierdzonych przez Radę Ministrów na wniosek, przedstawiony przez Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych w porozumieniu z Ministrem Skarbu". „Do budżetu państwowego włącza się tylko wpłatę Lasów Państwowych do Skarbu Państwa", „Do preliminarza budżetowego Państwa dołączane będą zatwierdzone przez Radę Ministrów plan finansowo-gospodarczy Lasów Państwowych na bieżący rok obrachunkowy oraz bilans i rachunek zysków i strat za przedostatni rok obrachunkowy. Gdyby wpłata do Skarbu Państwa została ustawą skarbową włączona do budżetu państwowego w innej wysokości niż została ona zaprojektowana w przedłożeniu rządowem, Rada Ministrów na wniosek Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych przedstawiony w porozumieniu z Ministrem Skarbu, dostosuje plan finansowo-gospodarczy, zarówno bieżący jak i na okres następny, do wysokości wpłaty ustalonej w budżecie państwowym" (art. zo). „Lasom państwowym będą opłacane wszelkie świadczenia ich na rzecz poszczególnych działów administracji rządowej, związków samorządowych, a także na rzecz rządowych i samorządowych instytucji, zakładów i przedsiębiorstw, posiadających odrębną osobowość prawną (art. 21). „Lasy Państwowe mogą w imieniu Skarbu Państwa uczestniczyć w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, w spółkach akcyjnych i spółdzielniach, w których większość kapitału zakładowego (akcyjnego) pochodzi z zarządzanego przez Lasy Państwo

we majątku państwowego, jeżeli będzie to potrzebne dla należytego zorganizowania zbytu produkcji państwowego gospodarstwa leśnego" (art. 25).

Dekret zatem zakreśla bardzo szeroko uprawnienia lasów państwowych, dając im jednocześnie dużą samodzielność; sytuacja prawna lasów państwowych łączy w sobie cechy administracji państwowej z jednej strony, a państwowego przedsiębiorstwa skomercjalizowanego z drugiej strony.

Wpłata lasów państwowych do Skarbu Państwa wynosiła: w r. 1932/33 — 14207 tys. zł, 1933/34 — 32 312 tys. zł, 1934/35 — 28 163 tys. zł, 1935/36 — 42 142 tys. zł. Wpłaty te w latach wysokiej konjunktury były znacznie wyższe (około 100 000 000 zł), co stanowi jedną z głównych przyczyn różnej oceny gospodarki lasów państwowych.

W nauce i praktyce państw zachodnioeuropejskich poglądy na zasadność i celowość istnienia państwowej własności leśnej oraz prowadzenia przez Państwo gospodarki leśnej i drzewnej nie kształtowały się samodzielnie, w oderwaniu od życia, nato miast zmieniały się w ścisłej zależności od panowania tych lub innych doktryn ekonomicznych. W epoce rozkwitu liberalizmu ekonomicznego państwowa własność leśna była ostro krytykowana, zaś przekonanie o konieczności jej zlikwidowania w drodze wyprzedaży było tak powszechne, iż ponoć tylko brak dostatecznie zasobnych w środki nabywców uratował państwową własność leśną w Europie Zachodniej od zagłady. W innych okresach występowały na widownię koncepcje upaństwowienia prywatnego przemysłu i handlu drzewnego, prze-dewszystkiem zaś lasów prywatnych. W Polsce współczesnej, gdzie gospodarka prywatna współistnieje z szeroko rozbudowaną gospodarką etatystyczną, nurtują również różne i przeciwstawne poglądy na rolę i zadania państwowej gospodarki leśnej i drzewnej. Przy tym ocena działalności lasów państwowych nie ogranicza się do tego, co się dzieje na odcinku państwowej gospodarki leśnej i drzewnej, lecz obejmuje także wpływ tej działalności na odcinek leśnictwa i drzewnictwa prywatnego.

Można, jak się wydaje, z pewnością stwierdzić, że z uwagi na duże znaczenie społeczne lasów, fakt władania znaczną ich częścią przez Państwo, ocenia się obecnie w kraju powszechnie jako pozytywny. Na-