Magazyn60301

499

LASY

►

I

tomiast krytycznie oceniane są tendencje szczególnie silne w pierwszych latach powojennych do upaństwowienia lasów pry watnych, które odejmując właścicielom tych lasów impulsy do gospodarowania długo-planowego, dużo przyczyniły się do ich wyniszczenia i zaniedbania. Wspomniany wyżej dekret Prezydenta Rzeczypospolitej „o państwowem gospodarstwie leśnem", który jako ideał na przyszłość dla powierzchni lasów państwowych zakreśla jedynie zachowanie status quo, zaś ewentualnie potrzebne w tym celu przejmowanie lasów prywatnych traktuje w płaszczyźnie kupna, powinien wnieść pod tym względem odprężenie, zapewniając poniekąd prywatnej własności leśnej warunki spokojnego gospodarowania. Jeśli chodzi o eksploatowanie lasów państwowych, to również pozytywnie ocenia się prowadzenie eksploatacji we własnym zarządzie przedewszystkiem ze względu na związek pomiędzy zabiegami eks-ploatacyjnemi a hodowlanemi. Pewne zastrzeżenia budzą rozmiary użytkowania w lasach państwowych, uważane w niektórych kołach za zbyt wysokie. Przedmiotem największej krytyki jest przemysłowo-handlowa działalność lasów państwowych. Przedsiębiorczości przemysłowej lasów państwowych zarzuca się, że działając w warunkach uprzywilejowanych pod względem cen i jakości otrzymywanego surowca, dysponowania kapitałami, dostaw dla insty-tucyj i przedsiębiorstw państwowych, obowiązków podatkowych i t. p., daje pod względem rentowności wyniki gorsze, niż przemysł prywatny, jednocześnie utrudniając działalność i paraliżując rozwój inicjatywy prywatnej, która w obliczu uprzywilejowanej konkurencji przemysłu państwowego wstrzymuje się od nowych przedsięwzięć, inwestycyj i t. p. Ujawnia się to szczególnie dotkliwie tam gdzie wymaga się dużych wkładów, amortyzujących się tylko w ciągu wielu lat. Dalszym istotnym zarzutem — jest brak skomercjalizowania przemysłu lasów państwowych, co utrudnia ocenę jego rentowności. Polityka handlowa lasów państwowych krytykowana jest szczególnie jeśli idzie o dostawy surowca dla przemysłu prywatnego, który ma być przytem traktowany źle, oraz przy wywozie, gdzie zarzuca się lasom państwowym uprawianie nieuzasadnionego dumpingu jakościowego.

Głównym wysuwanym przytem pod adresem lasów państwowych postulatem jest wyrównanie warunków działalności przemysłu prywatnego a lasów państwowych oraz zakreślenie granic ekspansji rozwojowej tego ostatniego z tern, by dla przemysłu prywatnego również zakreślona została sfera działania, w której byłoby mu umożliwione przyczynienie się w miarę jego sił i umiejętności do rozwoju tej gałęzi gospodarki narodowej. Zaznaczyć należy, że słuszność wszystkich tych zarzutów jest przez lasy państwowe kwestjonowana tak, że sprawę oceny działalności lasów państwowych należy w tej chwili traktować ciągle jako otwartą.

Literatura: Bororf*ls< Wt.: Kwestja drzewna w Polsce. Warszawa 1928. — BemadzikiewicK Tad.: Dekret o Lasach Państwowych. Warszawa 1937. — „Las Polski*\ 1935. — Ma-terjały w sprawie przemysłowej ż handlowej działalności lasów państwowych. Izba Przem.-Handl. Wilno 1933. — Lor et A.: Wytyczne państwowego gospodarstwa leśnego. ,,Na froncie gospodarczym'*. Warszawa 1928. — Tonie: Drogi rozwoju administracji lasów państwowych. „Pif<5 lat na froncie gospodarczym". Warszawa 1931. — Miklaszewski Jan: Lany, leśnictwo w Polsce. Warszawa 1938.— Ternie: Drzewa leśne. „Enc, Nauk Politycznych". Warszawa 1936. — Preliminarze budżetowe Ministerstwa Rolnictwa i Reform Rolnych. Warszawa. — Rocznik Polityczny i Gospodarczy. P. A. T. Warszawa 1938. — Rynek Drzewny. 1935—1938.

Władysław Barański.

III. Ustawodawstwo o lasach.

W pierwszych latach odrodzonej państwowości polskiej obowiązywały w Polsce ustawy leśne państw zaborczych, a mianowicie: Na obszarach zaboru austrjac-kiego ustawa lasowa z 3. XII. 1852 r. Nr. 250 dz. u. p. i ustawa krajowa z dn. 15. VI. 1904 r. Nr. 93 dz. u. kraj.; na obszarach b. zaboru pruskiego ustawy z 6. VII. 1875 r. (Zb. u. prusk. str. 416) i z 14. VIII. 1K76 r. (Zb. u. prusk. str. 373); na obszarach zaboru rosyjskiego ustawa leśna (Zb. u. ces. ros. tom VIII), ustawa o organizacji ziemskiej włościan (Zb. u. ces. ros. tom IX osob. dod. ks. IX wyd. 1913) i kodeks karny z r. 1903.

Pierwszym krokiem ustawodawczym odrodzonej Polski w dziedzinie ochrony lasów był dekret z 16. I. 1919 r. (D. P. P. P. Nr. 8, poz. 117) o organizacji urzędów ochrony lasów. Za nim poszły rozporządzenia R. M. z 19. VII. 1921 r. (Nr. 69, poz. 454) z 21. VII. 1922 r. (Dz. U. R. P. Nr. 64, poz. 572), ustawy z 26. IX. 1922 r., (Dz. U. R. P. Nr. 92, poz. 548) i z 14. XI.