43
NICARAGUA — NIEMCY
/
ł
rza się znacznie na północy, umożliwiając rozwój zlewijka morza Karaibskiego, do którego oprócz wspomnianej już rzeki San Juan, należą Rio Bluefields, Rio Grandę, Rio Prinzapolca i Rio Coco, zwana też Sc-govia i Wanks. Ta ostatnia rzeka w dolnej połowie swego biegu uznana jest obecnie za graniczną względem Hondurasu, chociaż jeszcze na początku wieku granica przebiegała po wododziale, wzdłuż nieco dalej na północ leżącego grzbietu wyżynnego de Colon. Klimat naogół jest gorący, a na nizinach wschodnich nawet tropikalny, o niezmiernie małych amplitudach termicznych i bardzo znacznych opadach atmosferycznych, zwiększających się ku południowi. W Greytown (San Juan del Norte) małym porcie, leżącym przy ujściu rzeki San Juan, najzimniejszy miesiąc styczeń wykazuje przeciętną 25,3° C, najcieplejszy zaś maj 27,1° C. Amplituda wynosi więc tylko i,8° C, podczas gdy opad sięga 6 588 mm. Jest to klimat zabójczy dla Europejczyków. Na północy wschodniego wybrzeża w Cabo Gra-cias a Dios przy ujściu Rio Coco jest już lepiej: amplituda się powiększa, a opad jest znacznie mniejszy. Na wyżynie zachodniej warunki zdrowotne są lepsze i pozwalają na aklimatyzację Europejczyków. Pod względem ludnościowym te dwie zasadnicze dzielnice różnią się bardzo: podczas gdy nizina zachodnia rzadko zaludniona jest przez szczepy indjańskie, które przywędrowały z południa, zachód wyżynny był do granicy republiki Costa Rica terenem ekspansji północnych kulturalnych ludów Maja. Dzisiaj ziemie zachodnie zaludnione są przez potomków Hiszpanów. Produkcja kraju jest mała. Z kopalin dobywa się złoto w okręgu S. Ped-ro de Pis Pis i z piasku rzek; znaleziono też miedź, srebro i kamienie cenne, ale górnictwo nie jest jeszcze rozpoczęte. Rolnictwo daje głównie kukurydzę, trzcinę cukrową i kawę, produkowaną w doskonałych gatunkach w okręgach Iinotega i Matagalpa. Do użytku wewnętrznego plantuje się banany, kokosy, pomarańcze, tytoń, jukkę, kakao i nieco ryżu. Hoduje się bydło rogate (i93°: 800000 sztuk), nierogaciznę (400000), konie (150000), muły (40000), kozy (5000), drób (1 300 000). Kolei jest tylko 327 km, przyczem linja prowadzi z głównego portu kraju Corinto (2 5°° mieszkańców) przez miasta Leon (38 5°°)> Managua (stolica: 33000), Massaya (13800) do Granada
(18 000) nad jeziorem Nicaragua. Ponadto istnieje 102 km kolejek plantacyjnych. Dróg bitych jest mało i tylko w zachodniej części państwa. Żegluga parowa wewnętrzna odbywa się na jeziorach Nicaragua i Managua oraz na dolnym biegu rzeki Coco, której bieg środkowy przecięty jest kataraktami. Ruch żeglugowy morski jest słaby: w 1933 zawinęło do wszystkich portów 414 statków o ogólnym tonażu 783 200 tonn. Bilans handlowy jest czynny. Jednostką monetarną jest cordoba, nominalnie równa dolarowi St. Zjednoczonych Ameryki, ale kurs jej wynosi około Sofo wartości nominalnej. Trzy czwarte handlu prowadzi N. ze St. Zjednoczonemi Ameryki zarówno w imporcie jak i w eksporcie. Poza tern jako kontrahenci poważniejsi wchodzą w grę: Anglja i Niemcy. Cały wywóz obraca się w granicach pięciu miljonów cordobas, przyczem głównym artykułem wywozu jest kawa (przeszło połowę wartości wywozu); następnie banany i nieco złota w sztabach. N. jest krajem ciekawym politycznie, gdyż St. Zjednoczone A. projektują wybudowanie na jej terenie drugiego kanału transkontynentalnego, który ma się zaczynać na wybrzeżu morza Karaibskiego w okolicy portu San Juan del Norte na północ od ujścia rzeki San Juan, biec doliną, względnie korytem tej rzeki do jeziora Nicaragua, przez południowy koniec tego jeziora, a następnie ma przekroczyć przy pomocy śluz przybrzeżne pasmo wyżyn w najniższem miejscu (Ometepe) i kończyć się w oceanie Wielkim koło portu San Juan del Sur.
Jerzy Loth.
A. Geografja i stosunki gospodarcze. B. Historia i sprawy polityczne. C. Ustrói Trzeciei Rzeszy. D. Właściwości narodowe Niemców.
A. GEOGRAFJA I STOSUNKI GOSPODARCZE.
1. Położenie, granice, obszar, podział administracyjny i ludność. 2. Ukształtowanie powierzchni i struktura geologiczna. 3. Klimat. 4- Hydrografia. 5. Górnictwo. 6. Rolnictwo i hodowla. 7. Przemysł. 8. Handel. 9. Komunikacje. 10. Oświata. II. Finanse.
1. Położenie, granice, obszar, podział administracyjny i ludność. Niemcy (Deutsches Reich) Republika Związkowa, zwana po polsku Rzeszą Niemiecką, leży w północnej czę-