Magazyn6
701

5

gładki, zrzadka pręgowany, ćmy, z dymowćj w biało-czerwoną barwę wpadający,— a wewnątrz miękki, włóknisty i żółto-cisawy; z korą bardzo twardą i grubą; z brzegiem i o-tworkami cieniuchnych a długich cewinek — początkowo dy-raowo-szaremi, późnićj błękitnawemi, nareszcie rudo-cisawemi.

—    Rośnie na pniach drzew liściastych, zwłaszcza Buka.

Wyprawianą bywa na hubkę handlową najlepszą, która czysta — używa się w chirurgu do tamowania krwotoków.

Gat. 2. H. lekarska [P. officinalisFRiES.], zwana modrzewiową. W. t. 200.— Kapelusz wieloletni, beztrzonowy, bocznocze-pny, mięsisto-korkowaty, twardniejący z wiekiem i łamny, kątowaty, z cienką korowatą powłoką,—<• zewnątrz gładki, spół-środkowo - kresowany, żółtawo - biały, z ciemniójszemi i cisa-wemi pręgami,— wewnątrz tśjże samej barwy; cewinki krótkie i cienkie, żółtawe; smaku początkowo słodkawego a da-lćj gorzkiego i nudnego; woni zaś świćżćj mąki.— Rośnie wszędzie na pniach Modrzewia, wszelako najokwicićj w krajach południowych.

Użycie jćj jako Ddły białćj— Agaricus albus lub Grzyba modrzewiowego— Fungug Laricis przeciwko czerwiwości, żółtaczce i puchlinie, lćku drażniąco - przeczyszczającego; iwióżo nawet poczęto zadawaó ją w potach niszczących.

RODZAJ 5. Betlfłea [Agaricus Lin.].— Kapelusz bez lub z oponą i kołnićrzem; obłoczka dolna, z blaszek promienistych, pojedynczych, zazwyczaj dłuższych pomięszanych z krótszemi, więdniejących lub rozpływających się, słabo spojonych z treścią kapelusza, a z obu stron pokrytych pałeczkami 4zarodnikowemi pomięszanemi z maczużkami kulista-wcmi; zarodniki podpóreczkowe, kuliste, eliptyczne lub ką-towate, gładkie lub brodaweczkowane, zawierające po jednćm miękkićm jądereczku.

Gat. i. B. Muszarka [A. muscarius Lin.] , zwany zazwyczaj Muchomorem -pospolitym lub Muchotrutką. DiisS. t. 5.

—    Kapelusz płaskawo wypukły, w starości wklęsły, rzadko lejkowaty, 3—7" w średnicy, pomorańczowy lub zorzowy w różnych odmianach i płowiejący, nagi lub pokryty łusko-watemi brodawkami białemi albo żółtawemi, lśnący, w wilgoci klóisty, z treścią białą od zewnątrz żółtawą; trzon 3—6" wysoki a '/z — 1" i grubszy, obły, biały, z wnętrzem włókni-stćm a czasem wydrążonćm, od góry prążkowany z młodu i z kołniórzem białym a wietkim, w podstawie zaś bulwiasty z pochwą łuskowatą przyrosłą; blaszki białe, dolegające, dłuższe krćsowato zbiegające.— Bardzo pospolita latem ijesienią po lasach, chróstach i zaroślach.— [Amanita Fries.].

W lókarstwie proszek z trzona zachwalano w padaczce, kurczach i innych nerwowych cierpieniach; również we wrzodach złośliwych, parchach i t. p: w domowóm zas użyciu służy za trutkę na muchy: a lubo Kam-