Magazyn6401

12

wysoka, wielodzietna, - z wićrzchu szara, cisawo-zielonawa lub oliwkowo - kasztanowate, — spodem biaława, tylko środkiem krwiste; łatki różnćj szerokości, rynienkowate, ząbkowane lub drobniuchno ociernione rzęsowato,— płodne zaś ku górze rozszerzone; pleszki z przodu położone, przygniecione, kasztanowato-cisawe, z krajem całkowitym a cienkim.— Rośnie wszędzie w górzystych krajach, nawet spuszcza się aż na doliny, tworząc darnie między wrzosami, mchem i trawą.

Używana bywa do dziś dnia bardzo często w lekarstwie, w cierpieniach płuc połączonych z osłabieniem, a to pod nazwiskiem Porostu lub Mchu islandzkiego—Lichen v. Muscus islandicus, bąd w proszku bąd w odwarze, a najzwyczajniej jako galareta Porostu islandzkiego— golatinu Lichenis islandici: robią także z nidj ciasto porostu islandzkiego— pasta lich. is 1. i czokoladę zdrowia.— Gorycz zwana cetrarynem lub pikrolicheninem [cetrarinum v. pi-crolicheninuin], we Włoszech używana bywa z wielkićm zaufaniem przeciw zimnicom.

—«dOJi—

GROMADA IV.

Widłaki [Lycopodia. Aut.].

Rośliny żyjące we wszystkich podniebiach, w miejscach suchych i cienistych, czasem tylko na bagnach; zawszezie-lone, trwałe lub niekiedy roczne. Ich korzeń włóknisty; łodyga wzniesiona lub płożąca się, obła, ściśniona albo ścienna, naprzemianlegle- lub widlasto - gałęzista, z samćm wnętrzem powstałćm z cewek siatkowatych. Liście ułożone śrubowato lub dwustronnie, zwykle gęste i dachówkowato, pojedyncze, całkowite, bezogonkowe lub zbiegające po łodydze, nigdy nie uczópione wstawowato i dla tego nieodpadające, szydłowato lub lancetowate, płaskie, jednonerwowe, zazwyczaj puszczające z Bwych kątów włókna korzonkowe. — Narzędzia rozrodcze stanowią otoczki (sporangia v. sporocarpia); które albo zwykły znajdować się pojedynczo w kątach liści zwłaszcza bliżćj-wićrzchołkowych, — alboli tćż gromadzą się w wićrzchołkowo kłosy (spicae), gdzie każda z nich posiada właściwy przysadek (bractea), różniący się postacią od samych liści. Jedne z otoczek i to najpowszechniejsze, bywają zazwyczaj nćrkowate, jeduokomorowe, dwułusczynkowe