Magazyn6401

32

poziomo czołgający się, prawią-obły, obrączkowany, gałęzi-sfy, nieco czerwonawy, we wstawach gęstymi korzeniami włóknistymi porosły. Liście 3—4' wysokie, obosieczne ró-wnowązkie, 2stronne, w podstawie czerwonawo pocliwiaste, w brzegach nikło faliste. Głąbik równy lub wyższy od liści, podobny liściom, na którym około ²/a wysokości wyrasta— kolba ostrokrężnie - obława, 3—4” długa, nieco łękowata ku górze, a nad nią w dalszym ciągu wydłuża się pochwica zupełnie liściu podobna. Kwiaty zielonawo-żóltawe, bardzo gęste. Owoc z obu końców zcicńczony nigdy nie dojźrzćwa.— Ojczyzną jego Azya średnia; zkąd sprowadzony przyswoił się wszędzie na północy w roślinę krajową,— gdzie stał Bię bardzo pospolitym po wszelkich wodach, wybrzeżach, błotach, bagnach, rowach i t. d. Kwitnie w czerwcu i lipcu.

Kłąb jako korzeó tatarakowy, kalmutowy lub tatar* kiego ziela— radix Acori v. Calami romnlici km senny i wonny, należy do Iśków wzmacniających, pobudzających, pędzących mocz, przeciw-kurczowych: zadaje się w naparze, w proszku, w wyciągu, w zaprawie cukrowej, lub w postaci olejku z niego przekroplonego—jako olejek tatarakowy— oleum Calami aromatici; także w postaci kąpiel.

^x >

RODZINA XIII.

Ciborowate [Cyperaceae. Juss.].

Kwiaty obu- lub rozdzielno-płciowe; nagie albo z kielichem, a każdy prócz tego z przysadkiem łuskowatym, w kiosku jedno- niewielo- lub wielo-kwiatowym. Ki lich (gdzie jest) zawsze niewykształcony, 6—8- i więcćj-działkowy; a działki już szczecmowate i ciernisto - szorstkie albo piórkowate, już nitkowate, już wreszcie łuseczkowate. Pręcików 3, rzadziej 1 lub 2, albo tóż 4, 6, 8—12: główki 2woreczko-we, w wiórzchołku zwykle zaostrzone lub sztyletowate. Jajnik często 3kątny, w podstawie częBto z krążkiem kubeczko-watyrn lub obrączką błoniastą, lkomorowy. Zalążek prosty, wsteczległy. Szyjki 3, rzadko 2, mniej więcej podstawami zrosłe, czasem widlaste. Owoc ziarnczak, 1 nasionowy, nie-pękający, różnej postaci i powiórzchni, pokryty torbeczką

Eowstałą z wewnętrznój łuseczki 2łódkowatój zrosłej swymi rzegami i wraz z nim odpadającój. Nasiennik błoniasty) skórza ity lub prawie-kosmaty. Nasienie wzniesione, z białkiem jego postaci. Zarodek wewnętrzny, w podstawie białka. Kostek ku znaczkowi zwrócony.— Rośliny trawom podobne Korzenie włókniste. Źdźbło 3kqtne, rzadko obłe lub wielokąt-ne, zazwyczaj berwstawow$, a w wierzchołku okólkowo-gałęzi-Ste. Liście trawiaste, pocliwiaste, a czasem w ich viiejsce sama