Magazyn6401

132

rżeń czołgający Bię i wydający liczne — łodygi czasem do 1 '/i' długie, rozpłożące się, w odziomku bezlistne i ze wsta-wów korzeniące; gałęzie podnoszące się, wysmukłe, 4ścien-ne, mniej więcój porosłe włosami wstecz przytulonymi lub odstającymi, często cisawo-czerwone. Liście ogonkowe, naj-piórwsze prawie-okrągłe i wykrawane, a dalsze jajowate lub okrągławo-jajowatc, tępe, (9"' i 6"'), ku górze malejące, ku wierzchołkowi odległe i drobno piłkowane a czasem i cało-brzegie, prawie-nagie, przejźrzysto-gruczołkowato kropkowane i często spodem krótko-włosiste. Okrężki, kuliste, liczne, wiclokwiatkowe, krótkoszypułkowc i odległe, prawie równe; z przysadkami małymi, eliptycznymi, zaostrzonymi, rzęsowa-nymi, na wpół złożonymi i poodginanymi. Kwiatki drobne, czerwonawo - fiołkowe a rzadko białe, włosiste, w gardzieli rozdęte, z pręcikami wystającymi. Ziarna przewrotnie-jajo-we, prawie-3ścienne, barwy kawowój.— Porasta piaski wilgotne i zalewiska, w Europie środkowój i południowej; kwitnie w lipcu i sierpniu.— [Mentha Pulcgium Lin.].

Cała roślina wra* z kwiatem, jeszcze dziś miejscami używana bywa jako ziele polejowe— herba Pulegii; woń jego właściwa mocna, smak gorzkawo-ostry, a nawet zewnętrznie skórę drażni do czerwoności.

RODZAJ 109. Szałwia [Salvia Lin.].— Kielich jajowy, rurkowaty albo dzwonkowaty, 2w ar go wy, — o wardze górnój calój lub 3zębnój — a dólnój wrębnój, z gardzielą nagą. Korony rurka rozmaita; kraju warga górna cała albo wrębna, a 3łatkowa— z łatką środkową zwykle większą i najczęściój 2łateczkową. Pręciki 2 górne żadne lub płonne, a 2 dolne płodne i tuż pod gardzielą w rurce osadzone; nitki niemal - poziome a rzadziój wzniesione, najczęściój pod główką ze wstawem; główek— na końcach zwórki wydłużonój— len woreczek przodkowy płodny, a 2gi tylny płonny lub niedostający. Jajnika krążek z przodu gruczołonośny, z gruczołem prawie równym komorom; szyjka podnosząca się, w wiórzchołku o 2ch łateczkach mniej więcój równych; znamiona końcowe lub po łateczkach zbiegające. Ziarna jajowo-3graniaste, suche i gładkie.

Gat. 1. S. Ukarska [S. officinaliB Lin.], dawniój ogro-dna większa. W. t. 155.— Krzew: którego korzeń drzewiasty, gałęzisty, cisy. Łodyga 2stopowa i wyższa, od podstawy gałęzista w odnogi wzniesione, 4ścienne, młode białokutnero-wate. Liście ogonkowe, (3" ilV₂"), podłużnie - jajowate lub lancetowate, tępe albo zaostrzone, w podstawie często uszko-wate, drobno - karbowane, pomarszczone, tęgawe, z młodu z obu stron biało-szaro kutnerowate a później szaro - miękko-włose. Kwiaty w okręgach odległych, niewielo-kwiatowych, prawie w wióchę ułożone; z przysadkami jajowato-lancetowa-