Magazyn6201

70

RZĄD 1.

Ihculibtnioure tlzłełnopłciouie lub Zdrożne [Dicof^ledoiiCAe

Diclines.].

IiODZINA XXV.

Sagowcowate [Cycadeaceae Endl.].

Kwiaty rozdzielnopłciowc: męzkie w szyszkach, których pojedyncze łuski uważać należy nietylko za główki otwarte, ale nawet za nagie jednopręcikowe kwiatki; łuski zaś te zwykle ogrubnie, bywają okryte na dólnej powićrzchni licznymi pęcherzykami pyłku wielkimi i dwuklapkowymi: żeńskie znów— albo również w szyszkach zbitych, dzierżą także na łuskach tarczowatych po 2 zalążki uwieszone na ich dólnój powićrzchni,— albo też tworzą jakby liść lancetowato - łopat-kowaty , z zalążkami w zagłębieniach wycięć ząbkowatych onego. Nasiona ze skórką od zewnątrz nieco mięsistawą, a ku wewnątrz twardą i kruchą; ■ z białkiem mięsistem, póź-nićj rogowatćm. Zarodek wnętrzny, z rostkiem przyrosłym do białka; a z listniami 2ma, nierównymi i zrosłymi dołem.

—    Drzewa wejźrzenia palm: z pniem pojedynczym; z lidćmi wiązkowymi, wstawowatymi, pidrzastodzielnymi, wyrastającymi nawspół z kwiatami ze szczytu pnia; z przedlistnieniem wwi-niętdm.

KODZAJ 60. Sagowiec [Cycas Lin.].— Kwiaty męz-kie w szyszkach, powstałych z główek łuskowatych i tarczowatych a otwartych; a żeńskie w postaci listków lancetowato-łopatkowatych, dzierżących krajem w wycięciach zębów zalążki nagie.

Gat. 1. S. indyjski [C. circinalis L.]. Zenk. t. 46.— Drzewo wysmukłe z pniem kłodzinowatym, 30—40' wysokim a do 1 y₂ w średnicy, pełnym blizn obrączkowatych i łusek,

—    uwieńczonym wiązką liści mnogich, do 8’ dorastających a pićrzastych; z listkami równowązko-lancetowatymi, gęstymi, odgiętymi, płaskimi, lśnącymi i tępokończystymi; z ogonkami w podstawie łopatkowatymi, uzbrojonymi w nader kłujące ciernie. Na jednych roślinach bazie męzkie szyszko watę i mięsiste, stoją na wićrzchołkach szypułek pojedynczo; na innych znów (również wierzchołkowo) tkwią liczne kolby liściaste, skórzaste, wełniste i prawie-sićrpowate, z osadzonymi w 2ch lub 3ch wcięciach brzegu pojedynczymi zalążkami.