Magazyn6301

<61

t

RODZINA L.

Powojowate [Convolvulaceae Endl.].

Kwiaty obupłciowe, umiarowe, na szypułkach pojedynczych albo 3dzielnych, a szypułeczkach zazwyczaj 2przysa-deczkowych. Kielich 5działkowy, trwały i często nawet rozrosły ; rzadko kiedy zrosłodziałkowo-5 wrębny. Korona dzwonkowata, lejkowata albo prawie-tacowata; o kraju 5wrębnym, najczęścićj fałdowanym, w przedkwitnieniu skręconym, a po okwitnieniu wwiniętym. Pręcików 5, osadzonych w rurce; nitki czasem szyszakowato-rozszćrzone; główki ^woreczkowe, otwiśrające się w podłuż, po okwitnieniu skręcone. Jajnik objęty obrączką podjajnikową mięsistą,— już powstały z 2ch, 3cn i 4ch jajniczków zrosły cli z sobą wraz a ztąd tylożkomo-rowy,— już lkomorowy,— już z jajniczków 2ch wolnych, lub tćż z 4ch parami spojonych; komory 1 - lub 2-zalążkowe; zalążki obokległe, a w łkomorowym 4 z podstawy ■wzniesione; szyjka w zrosłojajniczkowych końcowa, a w dzielnojajniczkowych pośrodkowa, i to— pojedyncza wrębna, lub podwójna; znamię pojedyncze, rzadko 2- lub więcej-łateczkowe. Torebka <—4-komorowa, pękająca włusczyny odsłaniające słupuś środkowy nasiononośny; lub tćż bezłusczynowa, a nawet czasem i jagodowata. Nasiona mniej liczne od zalążków, często kosmate; białko Bkąpe, klćjkie. Zarodek zgięty; listnio liściaste, marszczkowato-złożone; rostek dólny, zbliżony do znaczka. — Zioła, podkrzewy lub krzewy zwykle wijące się; z sokiem często mlecznym; z liśćmi naprzemianległymi, całkimi lub dłoniasto zacinanymi, a rzadko pierzastodzielnyrni; bez przylistków.

RODZAJ <40. Powój [C»nvol\ iiIiik Lin.].— Kielich 5działkowy. Korona dzwonkowato-lejkowata, z krajem 5fał-dowym. Pręcików 5, osadzonych w rurce; nitki w podstawie rozszerzone. Jajnik 2komorowy; komory 2zalążkowe, bez przegródki pomiędzy obokległymi zalążkami; szyjka pojedyncza; znamiona 2, obło lub splasczone. Torebka 2komorowa, 2łusczynowa. Nasiona 4, wzniesione.

Gat. 1. P- przeczyszczający [C. Scammonia Lin.], w dawnych zielnikach zamorski lub Socznica. W. t. 149.— Ziele trwałe: z kłębem mięsistym, marchwiowatym, do 3' długim a grubym na 3”, pełnym soku żółtawo-mleoznego; z łodygami licznemi, wijącemi się do 6', mdłemi i lekko-włosistemi; z liśćmi na <calowych ogonkach strzałkowatymi, zaostrzonymi, (3"il^,/_ł"), całobrzegimi lub nieco-wykrawanymi, nagimi,— o łatach dolnych często od wewnątrz ząbkiem opatrzonych; z szypułkami 2 razy diuższemi od liści, 3- lub więcćj-kwia-

<1