NDIGCZAS0034762515

Władysław Zamoyski.

Wspomnienie pośmiertne.

«T

Zycie Władysława Zamoyskiego było górne i w przebiegu swym głęboko dramatyczne.

Urodził się na emigracji w Paryżu dnia 18 listopada 1853 r., z ojca Władysława, jenerała wojsk polskich i Jadwigi z Działyńskich. Ojciec walczył w powstaniu r. 1831, później na emigracji rozwijał wraz z ks. Adamem Czartoryskim żywą działalność patrjotyczną. Matka po śmierci męża oddała się całą duszą wspomnieniom niepospolitej postaci jenerała, którego „Pamiętniki“ troskliwie opracowywała i wydawała, niestrudzonej pracy nad założeniem, utrzymaniem i rozwijaniem szkoły domowej pracy dla kobiet w Kuźnicach, oraz wychowaniu syna, odpłacającego jej najgorętszą miłością i czcią.

Niecodzienna skala życia rodziców była pięknem tłem, na którem bujnie rozwinęła się indywidualność syna. Młodość Jego spłynęła na obczyźnie w Paryżu, gdzie ś. p. Władysław skończył liceum i szkołę politechniczną; jako syn obywatela francuskiego odbył służbę wojskową w wojsku francuskiem, a następnie, wysłany przez Rząd francuski w delegacji ekonomicznej do Australji, na wystawę w Sydney, puścił się w dwuletnią podróż dookoła świata, pełną nadzwyczajnych wrażeń i przygód. W tym czasie zmarł rodzony Jego wuj, Jan Działyński i zapisał Mu dobra Kórnik w Wiel-kopolsce wraz z zamkiem, bibljoteką i muzeum. Na Władysława Zamoyskiego spadło ciężkie zadanie objęcia tych dóbr w stanie tak obdłużonym, że w zwykłych warunkach należałoby sprzedać część, ażeby uratować resztę. Wtedy zabłysnęły nieporównane zalety Zmarłego w całej pełni: z rozmachem i właściwym sobie entuzjazmem, żelazną pracą, wytrwałością i oszczędnością zabrał się do uzdrowienia dóbr i w krótkim stosunkowo czasie nie-tylko spłacił wszystko, ale począł ratować inne majątki polskie w Poznań-skiem, aby nie przeszły w ręce niemieckie. Działalność ta sprowadziła na

Wierchy. R. III.

1