FizykaII08701

82

sownem miejscu powstają węzły i międzywęźla. Drgania te, ocl bywające się w nich wskutek elastyczności skręcania, są tym samym prawom poddane, co drgania w ogólności, zatem i tu

2n

'7*

T-

jeśli znowu głoska k oznacza przyśpieszenie ruchu.

Liczba drgań obrotowych jest mniejsza, niż odpowiednia liczba drgań podłużnych tego samego pręta, a stosunek tych dwóch liczb jest dlań wednig Poissona niezmienny. (Obacz tom dodatkowy).

§ 16. Foprzeczne drgania w taflach i figury dźwięku Chla-dniegc. Do zbadania drgań w ciałach stałych, oprócz prętów i stron, są także jeszcze przydatne tafle, czyli cienkie płyty i błony zwierzęce, których giętkość czyni je sposobnemi do drgania wtedy, gdy są wytężone, jak np. skóra na bębnie. Jeśli cienką płytkę drewnianą, szklarnią lub metalową, albo błonę naciągniętą na obręczy lub ramie zapomocą ciężarów, rozdzielonych po jej obwodzie, nagle wstrząsamy, czy to przez uderzenie, czy zapomocą smyczka, prowadzonego raźniej lub powolniej z większym lub mniejszym przyciskiem po brzegach (szlifowanych dla tego, aby się. włosień jego nie przecinała), powstają w niej-drgania stojące, równie jak w prętach i paskach. Prawa drgania błon rozwinął Pomson (*) z dokładnością na drodze teorycz-nej. Błona, wyciągnięta należycie, może albo cała. naraz drgać, albo rozpaść się na kilka drgających części, które są pooddzie-lane liniami spoczywającemi czyli węzłowemi. Tafla zaś nigdy jako jedna całość nie drga, lecz zawsze się rozkłada na części drgające, oddzielone jedne od drugich liniami węzłowemi. Te-orya mało się dotąd przyczyniła do odsłonięcia praw powstawania tych linii węzłowych, lecz za to mamy wielką liczbę doświadczeń, z których prawidłowość w tym względzie jest widoczna. Do prób takowych bierze się tafle szklanne lub drewniane rozmaitego kształtu, tudzież blachy z różnych metalów, wszystkie, ile możności, wszędzie jednakowo grube i jednakowo elastyczne. Gdy trzymając taką płytkę w stósownem miejscu palcami, najlepiej pomiędzy samemi końcami wielkiego palca i wskazują

') Memoires dc l’Academi.e de France. Toin VIII p. 48 (.