FizykaII16601

160

I

160

I

/■&. 75.

rowego diapasouu A utwierdzonego na stosownym postumencie w ten sposób, iż się obydwa jego ramiona na tej samej poziomej płaszczyźnie znajdują, a drgania ich je-duoczasowe, wskutek przyczepienia stosownej przeciwwagi do drugiej jego odnogi, w kierunku ab odbywają I)ia-pason ten z objektywą i rzeczoną przeciwwagą wydaje pewien ton, zatem pewną ilość drgań w jednej sekundzie wykonywa, np. 220 drgań, odpowiadających tonowi a. i’od tym wzorowym diapasonem A umieszcza się ów drugi dia-pason B, którego ilość drgań w jednej sekundzie mamy zbadać, nadając mu takie położenie, iż kierunek drgań cd obu jego ramion jest prostopadły do ab, jak to widać na powyższym rysunku. łS’a górnym końcu jednego ramienia, nad którem właśnie szkło przedmiotowe a mikroskopu spoczywa, uwidoczniony jest punkt })■ Patrząc przez szkiełko oczne w mikroskop, powinno się widzieć ten punkt wyraźnie w spoczynku, dopóki żaden dia-pason nie drga. Gdy się tylko górny diapason A wprawi w drganie, zaczyna się punkt j> wahać na linii ab tam i napowrót. On odbywa taki sam ruch po linii prostej <•<!, jeśli tylko dolny dia-pason B sam jeden w drganiu się znajduje. Wprawiwszy zaś te dwa diapasouy naraz w drganie, opisuje punkt p linię lazywą, której kształt zawisł od ich przestanka muzycznego.

Jeśli tedy ten drugi diapason B ma wydawać ton a. t. j. oktawę tonu diapasonu A, zatem wykonywać 440 drgań w 1", musi punkt p opisywać jedne z krzywic na tabl. Ib wykreślonych. W razie przeto, gdy diapason B jest tylko z przybliżeniem do wzorowego diapasonu nastrojony, krzywica okazująca się ,v mikroskopie nie zatrzymuje stale początkowego kształtu swego, lecz przechodzi w opisanym wirowym ruchu przez wszystkie kształty rzeczonej tabl. Ib. To jest oznaką, że diapason ten po-