page0050

42

Reiffenberg — Reifmann

Wielostronny jego talent, połączony z pracą i rozległą nauką, doświadczał się w poezyi, dziejopisarstwie, filozofii, krytyce i biblijografiij a lubo pisma jego niezawsze celują gruntownością, przecież ujmuje w nich wykwintność formy, a często także prawdziwe zajęcie. Z historycznych prac jego odznaczają się: Histoire de Pordre de la toison d?or (Bruxella, 1830), Histoire du commerce et de VIndustrie des Pays-Bas au XV et XVI siecle (1832), De vita et scrip-iis Justi Lipsti (1823), Histoire du eomte de Hainaut (2 tomy; 1849). W 1835 r. mianowany został professorem w Luttich, a wkrótce potem naczelnym konserwatorem biblijoteki królewskiej w Bruxelli, która głównie jemu zawdzięcza swoję wyborną organizacyją. Oprócz tego wydał kilka innych znakomitych dzieł historycznych, jak np. ran der VynkVa\ Histoire des trou-bles des Pays-Bas, Jakóba du Olercą: Memoires i Piotra a Thymo: Historia Brabantiae diplomatica; napisał oraz Souuemrs d" Allemagne (2 tomy; 1843) i od 1840 roku wydawał Annuaire de la bibliotheąue royale de Bruxel-les (10 tomów). Czynny także brał współudział w wydawnictwie dzieła: Collection des chroniąues b.elges inedites, i założył wychodzące od 1844 roku czasopismo Bulletin du bibliophile belge. Reiffenberg umarł w Bruxellt roku 1850.    F, //. L:

Reiffenstliel, (Anaklet), Franciszkanin, żyjący w XVIII wieku. Pisał niemało dzieł teologicznych, między któremi celniejsze: Jus Canonicum universum (Wenecyja 1704, tomów^r 3 in fol., Ingolstadt 1743, tomów 6 in fol.), ułożone według porządku dekretalijów, miało wiele wydań we Włoszech i Niemczech; Traktat o probabilizmie (tom. 2 w 4-ce), miał we Włoszech przeszło dwadzieścia wydań z poprawkami i dopełnieniami. Oba dzieła zalecają się jasnością i metodą, i wielką posiadały wziętość.    L. R.

Reifmann (Jakób), syn Cwi Hirsza, współczesny erudyt talmudyczny, krytyk i pisarz postępowy w dziedzinie literatury żydowskiej. Urodził się w miasteczku Łagowie w powiecie Opatowskim, dnia 8 Ab. około sierpnia 1814 r. Przeniesiony w piątym roku żyeia z rodzicami do Opatowa, pobierał tamże nauki talmudyczne i rabiniczne, na sposób innych zachowawczych żydów. Od 15 roku życia wszakże edukacyja jego systematyczniejszy i światlejszy wzięła kierunek; poznawszy bowiem fałszywość używanej przez większą część tal-mudzistów polskich, metody wykładu tak zwanej Pylpul, (ob.) porzucił swego dotychczasowego nauczyciela, pracował sam o własnej sile nad talmudem, a zamiast lubowania się w blichtrach sofistycznego rozumowania, starał się gruntownie poznawać każdą zasadę i wykrywać prawdę. Półroczne postępowanie tym trybem, obudziło w nim ducha loiki, nadało jego myślom i mowie systematyczność i rozwinęło wrodzony mu popęd do samodzielności i wolnego badania. Po zawarciu związku małżeńskiego w Szczebrzeszynie, studyjował tamże nieznane mu dotąd religijno-filozoficzne dzieła: Morę Nebucbirn Majmo-nidesa: Emunot weha-Deot Saadji Gaona (ob.) Chozari czyli Kuzari Jehudy Halewi; Ikkarim Józefa Albo (ob.) i Mylchamot rabi Lewie’go ben Gerszon. Zgłębiając te dzieia nie kierował się dawnemi nad niemi komentarzami, lecz własnemi poglądami. Przyswoiwszy sobie znajomość języka niemieckiego, czytywał także książki filozoficzne w tymże języku pisane i powziął do nich zamiłowanie. W temże mieście Szczebrzeszynie począł korrespondować o przedmiotach krytyki biblijnej i talmudycznej, jako też o starożytności żydowskiej z S. L, Rapoportem (ob.) A. Geigerem, M, Jestem (ob.) J. S. Reggiem (ob). S. D. Luzzattem (ob.) Furstem, Sachsem i wielu innymi uczonymi. Obecnie zajmuje się edukacyja młodzieży i pracą literacką w Zamościu. Jego pisma dru-