page0069

61

Resrai — Bekać

W końcu XVI i w XVII wieku werbowników zwano u nas rekrutnikami, jako zaciągający do wojska rekrutów'.

Rektor, dosłownie rządca, tak za cesarstwa rzymskiego nazywał się namiestnik podwładny prefektom czyli exarchom, w niektórych prowincyjach zwany także praeses.— Obecnie rektorami nazywają się zwierzchnicy, niektórych zgromadzeń zakonnych i kościołów, oraz przełożeni uniwersytetów (rector magnificus), gimnazyjów i innych szkół średnich, ztąd w Niemczech niektórzy wyżsi nauczyciele gimnazyjalni mają tytuły prorektorów, konreklorów i suh-rektorów. Hektorowie uniwersyteccy zwykle co rok lub co lat parę są wybieralni.    F. H. L.

Rektyfikacyja. Jest to oddzielanie za pomocą destyllacyi ciał lotniejszych od mniej lotnych i zbieranie oddzielnie w rozmaitych punktach WTzenia ulatniających się produktów, co powtarza się dopóty, aż się otrzyma produkt mający stały punkt WTzenia. Rektyfikacyja alkoholu (ob.) polega na oddzieleniu lo-tniejszege alkoholu od mniej lotnej wody i zanieczyszczających go tak nazwanych olejków fuzlowych.    T. C.

Rektyfikacyja (z łacińskiego: rectus, prosty i facere, robić), wyprostowanie. W matematyce wyprostować liniję krzywą, znaczy zmierzyć jej łuk, albo znaleść liniję prostą równą co do długości temuż łukowi. Dotąd geometryja zdołała nie wiele linij wyprostować, lecz rachunek wyższy podaje na to sposób ogólny: oznaczywszy przez s żądaną długość łuku linii krzywej odniesio

nej do osi spółrzednych prostopadłych, mamy s ~ J*dx\/1-|-p², gdzie // jest

dp

spółczynnikiem różniczkowym rzędu pierwszego, który się wyprowadza

bezpośrednio z równania linii krzywej. Zagadnienie więc sprowadza się do integrowania, które w każdym przypadku da się dokonać, bądź ze ścisłością, bądź też za pomocą szeregów.

Rektyfikator. Wszelki przyrząd destyllacyjny składający się z naczynia, w którem płyny ogrzewają się, z rurki przewodniej i z odbieralnika oziębionego, nazywa się rektyfikatorem.

RekllĆ fJerzy), zasłużony teolog ewangelicki eolski, rodem ze Zmujdzi, z ojca katolika, matki ewangeliczki, która go w wyznaniu swem wychowała. Nauki szkolne odbył najprzód w Kiejdanach, a wyższe w Berlinie, następnie zwiedził uniwersytety niemieckie, za powrotem poświęcił się stanowi duchownemu i zostawszy ministrem, wezwany był na kaznodzieję polskiego, przy nowo założonym w r. 1701 zborze w Królewcu. Na lat kilka przed zgonem został senijorem dystryktu żmujdzkiego, obowiązek ten sprawował nie oddalając się z Królewca, gdzie umarł w r. 1721 powszechnie szanowany i wielbiony. W owym czasie powszechnego ucisku różnowierców polskich, nie było pomiędzy duchownemi ewangelickiemi gorliwszego nad niego. Bronił on wszelkiemi siłami, pracą i zabiegami nadzwyczajnemi, praw i swobód swego wyznania. Wszystkie też ważniejsze sprawy kalwinów litewskich opierały się

0    Rekucia. W ich sprawach jeździł on po synodach, na sejmy do Warszawy

1    na dwór do Berlina. Zajmował się wydawnictwem dzieł polskich, drukowanych wtedy w Królewcu, których styl i język poprawiał; wreszcie jemu powierzali panowie polscy kalwini opiekę nad swemi dziećmi pobierającemi nauki w Królewcu. Obarczony tylą pracami, rozrywany na wszystkie strony róźno-rodnemi interessami, znalazł on jeszcze czas na pisanie dzieł, które wydał pod tytułem: 1) Epitome contr ot ś^sarum, to jest summaryjusz nauki Kościoła