page0079

71

Schack — Schaaf

komitej wartości dzieło: Geschichte der di amatischen Literatur und Kunst in Spanien (3 tomy Berlin 1845—1846), którego dodatkiem jest Spanisches Theater (2 tomy, Frankfurt, 1845). W r. 1853 został obrany członkiem akademii w Madrycie i Granadzie. Niemniej znakomitemi są przekłady jego z perskiego Heldensagen des Firdusi (Berlin, 1851) Epische Dicktimgen des Firdusi (2 tomy, Berlin, 1853).

SchadOW (Jan Gottfried), rzeźbiarz, urodzony r. 1764 w Berlinie, był synem krawca. Pracując u rzeźbiarza czas jakiś, uciekł z kochanką śwą do Wiednia, gdzie poślubiwszy ją r. 1785, zyskał przebaczenie teścia i koszta otrzymał na podróż do Włoch. Pilnie przykładał się do studyjów do r. 1787 w muzeum Watykanskiem i Kapitolińskiem. W r. 1788 wrócił do Berlina, objął roboty rzeźbiarskie po śmierci Tessaert’a i został wkrótce dyrektorem akademii sztuk, której przewodniczył aż do śmierci w r. 1850. Pierwszy on z rzeźbiarzy niemieckich, manierowanemu idealizmowi stylu XVIII stulecia, przeciwstawił styl wyrazisty, szlachetny i poważny; godnym jego w tern następcą był Rauch. Do najlepszych posągów jego dłuta należą: hrabia Marchii w kościele ś. Doroty w Berlinie (1790 r.): generał Zietken w mundurze husarskim, Fryderyk Tf i cl tu w Szczecinie; model gipsowy królowej Luizy i księżnej Cumberland; Leopold książę Dessauski w Lustgartenie berlińskim; generał Tauen-zien w Wrocławiu; Luter w Wittenbergu; Czwórka koni na bramie Branden-burgskiej w Berlinie i mnóstwo popiersi, wypukło i płaskorzeźb przy gmachach berlińskich. Wydał także: Wdtenbergs Denkmdler der Bildnerei etc. (Wittenberg, 1825J; Połyk!et oder von den Maassen des Menschen (Berlin, 1834); Kat>ona!physiognomien (Berlin, 1835); Kunstwerke und Kunst ansicht en (Berlin, 1849). — SchadOW (Rudolf', najstarszy syn poprzedzającego, urodzony 1785 r., wielka zdolność rzeźbiarska, uczeń ojca swego, Thorwaldsena i Ka-nowy, zmarł r. 1822 w Rzymie i prócz wielu popiersi, płaskorzeźb i t. p. zostawił w marmurze kute, dwa znakomitej wartości posągi: Kobiety wiążącej sandały i Prządki\ wielokrotnie naśladowane. — SchadOW-GodeilhaUS (Fryderyk Wilhelm von), malarz historyczny i portretowy, drugi syn Jana, urodzony r. 1789 w Berlinie, kształcił się w Rzymie razem z Cornelius’em, Overbeck’iem i t. d. Po powrocie do Berlina mianowany professorem akademii, został w r. 1826 dyrektorem akademii sztuk w^r Dusseldorfie po odejściu Corne-lius’a do Munichu. Tu w duchu dawnych mistrzów, założył Schadow szkołę malarską, która obok wielu obrazów historycznych, utworzyła nowy miękki styl rodzajowy i piękny krajobrazowy. Najznakomitszymi szkoły tej uczniami byli: Lessing, Hubner, Sohn i Hildebrandt. Z obrazów Schadow’a najsłynniejsze: Cześć Magów w kościele garnizonowym w Berlinie; Czterej ewangeliści w^r kościele werderskim w Berlinie; Mądre i nierozsądne dziewice w Frankfurcie nad Menem; krynica żywota dla króla pruskiego; Wniebowzięcie Maryi w Akwizgranie i mnóstwo wybornych portretów. W r. 1842 na kongressie artystycznym w Strassburgu odczytał rozprawę francuzką: O wpływie chrysty-janizmu na sztuki plastyczne. W r. 1843 cierpiąc ból oczów, omal nie ociemniał; szcześliw-a operacyja wzrok mu przywróciła. Zmarł 1861 r.— Scha-dOW (Felix), najmłodszy syn Jana, poświęcił się malarstwu historycznemu i portretowemu, pod kierunkiem Bendemann’a; ożeniony z wnuczką Rauch’a(ob.).

Schaaf (Karol), urodził się w Nuys, w elektoracie niegdyś kolońskim roku 1616, był professorem języków wschodnich przez lat pięćdziesiąt w Ley-dzie, gdzie też umarł r. 1729. Wydał Nowy Testament po syryjsku, z tłóma-czeniem łacińskiem: Lexicon syriacum concordantiale (tomów 2, w-4ce); Epi-