page0079

69

Człowiek rzeczywistym jest człowiekiem tylko przez duszę, tylko przez to, że dusza z ciałem jest połączona, człowiek, jako taki, jest rzeczywistym.

Dusza, jako forma substancyalna ciała, u-dziela ciału własnego swego bytu, jak każda forma odnośnie do jej materyi. Dlatego byt duszy jest ■ araze ; bytem człowieka; byt obojga ciała i duszy, jest jednym bytem. Jak każda forma substancyalna jest wedłu św. Tomasza pierwiastkiem dynamicznym w tych istotach, które się składają z materyi i formy, tak samo ma się z duszą w stosunkach do ciała; jest ona jedynym pierwiastki m dynamicznym wszystkich czynności w człowieku, duchownych I mateiyal-n;ch za pośrednictwem swoich sił, mocą których wykonywa wszystkie swe czynności. Anima est forma et motor corporis. Ciało wobec duszy nij może mieć żadnej samodzielnej, specyficznej natury i dlatego nie może mieć żadne] własnej samodzielnej czynności.

Zasadę tę, jak wiele innych, spotkało powszechne potępieni*³, które padło na scholastykę 17 wieku. Chcąc działać przeciw czczym subtelnościom, usunięto poważne prawdy, a co do naszego przedmiotu usunięto kompozycyę natury ludzkiej i tak wrócono do dualizmu Platońskiego.

Z teoretycznego punktu widzenia materya-lizm był rodzajem reakcyi przeciw przesadzonemu spirytualizmowi nowożytnej filozofii

http://rcin.org.pl