page0085

— 71 —

c) Niech je też przezwyczaja do regularności. Poza ściśle oznaczonym czasem nie powinny dzieci żadnych potraw spożywać. Jeżeli się zaspokaja każdą ich żądzę co do pożywienia, lo kładzie się fundament pod łakotnisiostwo i chęć używania — błędy, które nie tylko wiele chorób wytwarzają, ale też czynią człowieka igraszką zachcianki i kaprysu i dają zmysłowości przewagę nad rozsądkiem. Już zawczasu zatem niech uczy się młody człowiek zmysłową chuć poddawać pod rozsądną wolę. Przez to nabywa on cnoty zaparcia się i panowania nad samym sobą, która mu w przyszłem życiu tak wielkie usługi świadczyć będzie.

cl) Niech przyzwyczaja dzieci jeść wszystkie potrawy i niecli nie znosi żadnego przebierania i wyszukiwania. Przeto niech początkowo sami rodzice podają dzieciom potrawy i niech nie podają im świeżych, dopóki pierwszych nie spożyły. Konsekwentne postępowanie zaraz od początku zapobiega tak często trafiającemu się »wymuszaniu i samowoli* i czyni dzieci niezawisłemi odnośnie do przyszłego życia, które je przy tak różnych stołach sadzać będzie.

3. Go do jakości niech przestrzega tego, co następuje:

a)    Środki odżywcze co do swoich elementów i części składowych muszą odpowiadać potrzebie organizmu, ażeby ten przy ich pomocy mógł się ciągle odnawiać¹).

b)    Powinne być zdolne do asymilacyi i odpowiadać sile ciała. Im młodszym i delikatniejszym jest organizm, tein sprawniejsze powinny być potrawy, a ich rozpuszczalność powiększa się gotowaniem.

') Dzielimy środki spożywcze: a) na azotowe, (białkowe), które służą do budowy organów i utrzymania substancyi ciała; Ód na zawierające węgiel, które wytwarzają szczególnie ciepło i tłuszcz, i c) sole i inne składniki pożywne (fosfor, chlor, kalium, soda, żelazo, wapiennik), które ułatwiają wzrost komórek i tworzenie się soków, d) Ostatecznie potrzebuje ciało także wody, która mu bywa dostarczaną częściowo w czystym stanie, częściowo z innymi pokarmami, zdrowie zawisło od odpowiedniego skombinowania środków spożywczych, które powinne ciągle uzupełniać zużyte substancye przez zmianę materyałów. Znajdują się one częścią w roślinnym częścią w zwierzęcym świecie; roślinne i mięsne pokarmy podawane w stosownej zmianie są dla ciała jak najwłaściwsze.

http://rcin.org.pl