page0091

87

od szczeblów najniższych do najwyższych. W końca przemawiają zatem także i wszystkie spostrzeżenia kliniczne, dotyczące chorych, u których sprawy chorobowe są zlokalizowane w półkulach mózgowych “ *).

I jak tu bronić nieśmiertelności duszy, skoro anatomia porównawcza, skoro neuro-patologia, skoro stopniowy rozwój umysłowy, zależący od fałdów, zwojów, ilości komórek, skoro obserwacye kliniczne jednym wielkim głosem wołają: Dusza, to czynność ośrodków nerwowych! Zobaczmy, ile to prawdy w tych ostatnich wynikach naukowych.

A najprzód powiedzmy, że materyaliści w niesłychany sposób obrażają zdrową logikę ; boć przecież z tego, że dwie rzeczy są ze sobą połączone, są w związku, nie wynika jeszcze, że są tern samem, że są identyczne; myśl więc może być sobie bardzo dobrze w związku z wibracyami nerwowemi, atoli łączność ta dwóch fenomenów bynajmniej nie przeszkadza, żeby nie miały być zupełnie różnemi i niedającemi się zamienić; inaczej, na podstawde logiki materyalistycznej, ponieważ wóz się nie porusza, póki go koń lub człowiek nie pociągnie, trze-baby powiedzieć, że koń i wóz to jedna i ta sama rzecz.

^ł) Proszę porównać słowa tych uczonych XIX. w. z terui słowy Lukrecyusza:

Praeterea, gigni pariter cum corpore, et una Crescere sentimus, pariterąue senescere mentem.

Nam velut infirmo pueri teneroąue vagantur Corpore, sic animi seąuitur sententia tenuis,

Inde, ubi robustis adolevit viribus aetas,

Consilium quoque tnaius, et auctior est animi vis:

Post ubi iam validis quassatum est viribus aevi Corpus, et obtusis ceciderunt viribus artus:

Claudicat ingenium, delirat linguaque, mensque,

Omnia deficiunt, atque uno tempore desuut.

Ergo dissolvi quoque convenit omnem animai Naturam, ceu fumus in altas aeris auras:

Quando quidem gigni pariter, pariterque videtur Crescere, et (ut docui) simul aevo fessa fatiscit.

L. III, v. 459.

http://rcin.org.pl