page0113

ANAXYMENES. 107

rając. Stąd albo data urodzenia, albo śmierci jest fałszywą; prawdopodobniej pierwsza, bo łatwiej było zapomnieć olimpiadę niż ważny fakt zdobycia Sardes. Jeżeli rzeczywiście umarł koło 500 r. wypadałoby urodzenie jego położyć w 550, lub dawnićj jeszcze. Robiono go uczniem Parmenidesa z Elei, co jest istnem niepodobieństwem, bo ten narodził się, kiedy Anaxymenes był już dojrzałym mężem. Prawdopodobniejszem jest inne podanie, że był uczniem i następcą Anaxymandra, ale w tym razie należałoby, jak sie rzekło, datę jego urodzin posunąć bardziej w górę. Co zaś do faktu, że niektórzy dziejopisarze filozofii Anaxymenesa odłączają od Anaxy-mandra, pod pretekstem, że ten rozwijał się w innym kierunku, tamten podobno prawdziwym był następcą Talesa, przekonamy się, że takie przypuszczenie nie polega na żadnym poważnym argumencie, bo nietylko system Anaxymenesa zostaje w wielkićj zależności od Anaxymandrowego, lecz także dla czasu zbyt odległego trudno pojąć, żeby myśl Talesa, który żadnćj książki nie napisał, wywierała większy wpływ na nim od Anaxymandra, którego prawdopodobnie znał osobiście, a którego książka niewątpliwie była w jego ręku.

Teoryą swoje wyłożył filozof pod tym samym tytułem, co poprzednik spl s67£toę^u (o przyrodzie), w jońskiem narzeczu, stylem prostym, nieozdobnym, ale dziełko zaginęło, tak samo jak rozprawa o niem Teofrasta: „Tcept ?wv ’Avot; [j.śvs'j^w (o filozofii Anaxymenesa)¹). Przypuściwszy, że Anaxymenes nie był uczniem Anaxymandra w dosłownem znaczeniu, niewątpliwie znał jego dzieło i wziął z niego pochop do własnćj teory; Trudno nie uznać, że znalazł w niem dużo rzeczy niewytłumaczonych, bo i jakże wyobrazić sobie

*) Niektóre twierdzenia 1 drobne urywki zachowali: Diog, Laert. II. 2. Aristot. Metaph. I. 3. Euseb. Praep evang. I. 8. Fiut. de placit. phiios. I. 3. Pseudo-Orig. Philosoph. I. 7. Cic. de nat. Deor. I. 10. Simplic. Comment in Arist. Phys. f. 6. Nowy ułamek odkryto w Olimp i odorze chemiku, wyd. przez Berthelot’a w Collection des anciens alchimistes grecs. Paris 1887. (Zeszyt pierwszy) Z nowszych prac, oprócz wspomnianej Teichmitller’a (Studien zur Gesch. der Begr. str. 71 i nast.\ zasługuje na uwagę to, co napisał Tannery w dziele: Pour 1'histoire de la science hellene (str. 146—163) i tegoż rozprawa: Un fragment d’Ana-ximene dans Olympiodore le chi misie w Archiv fiir Gesch. der Phiios. (Tom I. str. 314—321). Tamże rozprawa prof. neapolit.: Alexandra Chiappelli Zu Pythagoras und Anaximenes (str. 582—594), który chce łrlozofa milezyjskiego zrobić zależnym od Pitagorasa, o czern późnićj.

http://rcin.org.pl