page0104

96 Summa teologiczna

Zarzut trzeci. Oprócz tego, każde kochanie jest albo prawowite albo nieprawowite. Prawowite zaś kochanie należy do miłości nadprzyrodzonej (caritas), kochanie zaś nieprawowite należy do niegodziwości. Żadne zaś z nich nie należy do natury, ponieważ miłość nadprzyrodzona jest ponad raturą, niegodzi-wość zaś jest przeciw naturze. Zatem w aniołach niema żadnego kochania przyrodzonego.

Lecz przeciwnem jest, że kochanie idzie za poznaniem; kocha się bowiem tylko to, co jest poznane, jak mówi Augustyn w X di Triti. Lecz w aniołach jest przyrodzone poznanie. Za⁺em i przyrodzone kochanie.

Odpowiadam, że trzeba koniecznie przyjąć w aniołach miłość przyrodzoną. Dla dowiedzenia tego należy rozważyć, że zawsze to co jest pierwsze, zachowuje się w następnem. Natura zaś jest pierwe, niż umysł, gdyż natura każdej rzeczy, jest to jej istotność. Stąd to, co należy do natury, musi być zachowane także w tych, którzy mają umysł. To zaś jest wspólnem każdej naturze, że ma jakąś skłonność, która jest pożądaniem naturalnem, czyli miłością. Jednak tę skłonność znachodzi się w różny sposób w różnych naturach, w każdej według jej własnego sposobu. Stąd w naturze umysłowej znajduje się naturalna skłonność odnośnie do woli, w naturze zaś zmysłowej odnośnie do pożądania zmysłowego, w naturze zaś pozbawionej poznania, tylko odnośnie do przyporządkowania natury do czegoś. Stąd, skoro anioł jest naturą umysłową, musi być w jego woli naturalna miłość.

Odpowiedź na pierwszy zarzut. Miłość umysłowa przeciwstawia się przyrodzonej, która jest tylko przyrodzona, o ile należy do natury, która nie dodaje ponad pojęcie natury doskonałości zmysłowej lub umysłowej.

Odpowiedź na drugi zarzut. Wszystkie rzeczy, które są na całym świecie, działają poruszane przez coś, prócz pierwszego działającego, który działa tak, że żadnym sposobem nikt go do działania nie porusza, w którym tern samem jest natura co wola. I dlatego niema nic w tern nieodpowiedniego, by anioł był poruszany do działania, o ile naturalna skłonność jest w niego wszczepiona przez najwyższego Twórcę jego natury. Jednak nie jest poruszany do działania tak, by sam nie działał, skoro ma wolną wolę.

http://rcin.org.pl