R. LI.
O aniołach w porównaniu do ciał
17
Zarzut trzeci. Oprócz tego aniołowie nie przybierają ciał z ziemi lub wody, gdyż by nagle nie znikali, ani też z ognia, gdyż spaliliby te rzeczy, z któremi by się zetknęli, ani też z po-wietrzą, ponieważ powietrze nie może przyjmować kształtów ani barw. Zatem aniołowie ciał nie przybierają.-
Lecz przeciwne m jest co mówi Augustyn, XVI De civ. Dei (c. XXIX), że aniołowie ukazali się Abrahamowi w przybranych ciałach.
• Odpowiadam, że niektórzy powiedzieli, iż aniołowie nigdy ciał nie przybierają, lecz że wszystko co w Piśmie św. czyta się o ukazaniach się rniołów, odbywa się w widzeniu proroczem, to jest w wyobraźni. — Lecz to się sprzeciwia zamiarowi Pisma św. To bowiem co się ogląda widzeniem wyobraźni, jest tylko w wyobraźni widzącego, stąd nie wszyscy bez różnicy je widzą. Pismo św. zaś tak czasem wprowadza okazujących się aniołów, że powszechnie ich widziano, jak naprzy-kład aniołów okazujących się Abrahamowi widział on i cała jego rodzina i Lot i obywatele Sodomy. Podobnie wszyscy widzieli anioła, który okazał się Tobiaszowi. Z tego wynika jasno, źe tego rodzaju rzeczy są widziane wzrokiem cielesnym zapomocą którego widzi się to, co jest poza widzącym, stąd wszyscy to mogą widzieć. Takiem zaś widzeniem widzi się tylko ciało. Skoro więc aniołowie nie są ani ciałami, ani nie mają ciał z natury z nimi złączonych, jak "widać z tego co powyżej powiedziano (w par. poprz. i R. L., par. 1), pozostaje, że czasem przybierają ciała.
Odpowiedź na pierwszy zarzut. Aniołowie nie potrzebują przybranego ciała dla siebie samych, lecz dla nas, by obcując poufale z ludźmi, wykazali umysłowe współżycie, którego ludzie się z nimi spodziewają w przyszłem życiu.
To nadto, że aniołowie przybierali ciała w Starym Testamencie, było pewną figurą, okazującą, że Słowo boże przybierze ciało ludzkie. Wszystkie bowiem jawienia się w Starym Testamencie były skierowane do tego zjawienia się, którem Syn boży ukazał się w ciele.
Odpowiedź na drugi zarzut. Ciało przybrane łączy się z aniołem,' jednak nie jako z formą, ani tylko jako z poruszającym, lecz jak z poruszającym przedstawionym przez przybrane ciało ruchome. Jak bowiem w Piśmie św. własności rzeczy
2