page0058

50

Srmma teologiczna

Odpowiedź na pierwszy zarzut. W umyśle anioła istnieją podobieństwa stworzeń, chociaż nie są wzięte od samych stworzeń, lecz od Boja, który jest przyczyną stworzeń i w którym najpierw istnieją podobieństwa rzeczy. Stąd rnówi Augustyn w tej samej księdze, że jak idea według której stworzenie jest ukształtowane, pierwej jest w Słowie bożem, niż samo stworzeń^;e, które jest ukształtowa te, ta i i dla tego samego powodu pierwej powstają one w poznania stworzenia rozumnego, a następnie jest samo stworzenie.

Odpowiedź na drugi zarzut. Od jednego krańca przechodzi się do drugiego tylko przez to, co leży w pośrodku. Byt zaś formy w wyobraźni, który jest bez materji, jednak nie bez warunków materjalnych, jest w pośrodku między bytem formy, która jest w materji, a bytem formy, która jest w umyśle przez oderwanie od materji i od warunków materjalnych. Stąd jakkolwiek potężnym jest umysł anielski, nie mógłby form materjalnych sprowadzić do bytu umysłowego, chyba, żeby je przedtem sprowadził do bytu form wyobrażeniowych. To zaś jest niemożliwe, skoro mu brak wyobraźni, jak powiedziano (R. L1V, par. 5). — Przyjąwszy także, że mógłby odrywać idee poznawcze od rzeczy materjalnych, jednak by ich nie odrywał, ponieważ by ich nie potrzebował, skoro ma naturalne idee poznawcze.

Odpowiedź na trzeci zarzut. Poznanie anioła nie uwzględnia stosunku odległości i bliskości co do miejsca. Jednak z tego powodu nie jest zbytecznym jego ruch miejscowy, nie porusza się bowiem co do miejsca celem nabycia poznania, lecz by coś w tern miejscu zdziałać.

§ 3. CZY WYŻSI ANIOŁOWIE POZNAJĄ PRZEZ IDEE BARDZIEJ POWSZECHNE NIŻ NIŻSI.

Do trzeciego paragrafu tak przystępujemy.

Zarzut pierwszy. Wydaje się, że wyżsi aniołowie nie poznają przez idee bardziej powszechne niż niżsi Wydaje się bowiem, że powszechnem jest to, co się odrywa od rzeczy poszczególnych. Lecz aniołowie nie poznają przez idee oderwane od rzeczy. Nie można zatem powiedzieć, że idee rozumu anielskiego są bardziej lub mniej powszechne.

http://rcin.org.pl