page0148

140

Schulpforta — Schultz

sławniejszy i nąiwiększy zakład naukowy w księztwach Saskich (Fiirsten-schule), dzieło elektora saskiego Maurycego (1543 r.). Szkoła ta dziś jeszcze posiada blisko 200 stypendyjów pensyjonalnych. Uczniów od czasu założenia swego do chwili obecnej liczyła przeszło 17,000, z pomiędzy których wielu wysokiej dostąpiło sławy w naukach. Ob. Puttricha, Schulpforta, seine Kir-che und sonstigen Alterikumer (1838).    F. Ii. L

Schllltes (Józef), doktor medycyny, professor w uniwersytecie krako w-skim, urodził się w Wiedniu 1773 roku i tamże nauki oraz sztuki lekarskiej uczył się. W r. 1806 mianowany professorem chemii i botaniki w Krakowie, a po Hildehrandze, patologii, terapii i kliniki lekarskiej, oraz dyrektorem ogrodu botanicznego, bardzo gorliwie tym ostatnim zajmował się. W r. 1808 opuścił Kraków na zawsze udając się na professora kliniki lekarskiej do Bawaryi, w uniwersytecie landshudskim, gdzie umarł w r. 1831. Wydał z druku wiele pism rozmaitej treści, a szczególnie w przedmiocie botaniki. Z tych wymieniamy: Sur les eaux miner aleś de Krynica (Wiedeń, 1807, w 8-ce); toż po niemiecku, tamże i tegoż roku. 2) Ceitulogus pUmtfirum hor fi botanici C. R-UnmersiŁaUs Cracociensis (Kraków, 1805 i takiż 1808).    3) Lellres a M.

Gehian sur les obserdmions mineretlogiąues et physiąues fenies en Galicie w Journal des mmes (1808, tom XXIII). Wiele artykułów jego o Galicyi, znajduje się w Encyhlopedyi powszechnej Erscha i Grubera.    F. M. S.

SchllltZ (Daniel Jerzy), urodzony w Gdańsku, dobry portrecista XVII w., zmarły 1686 r. Jego pędzla były na ratuszu gdańskim, portrety wielkości naturalnej trzech królów polskich, Jana Kazimierza, Michała Korybuta i Jana III, Wielu biegłych rytowników, jak W. Ilondius, J. Falk, P. Kiljan i P. Lomhard, sztychowali jego portrety tak królów polskich, jak znakomitszych dygnitarzy Korony i Litwy, oraz radzców miasta Wrocławia.

SchuitZ (Jan), doktor obojga prawa, rodem z Grudziądza, był professorem najprzód gimnazyjum toruńskiego, a potem gdańskiego i historyjogrnfem króla Jana III, od którego zaszczycony został szlachectwem polskiem. Umarł w roku 1710 wydał z druku, oprócz wielu traktatów pedagogicznych, w języku łacińskim. 1) Tractatus historico-potiticus de Polonia nume/uam tributaria (Gdańsk, 1694, w 4-ce).    2) De Pace Olirensi (tamże, 1690, v\ 4-ce).    3)

Panegi/ris habila ad Joannem 111, Re erem. Polon, (tamże, 1694. w 4-ce). 4) De Senatu Regni Polonicae (Królewiec, 1706, w 4-ce).    F. M. S.

SchuitZ (Jerzy Piotr), historyk, był professorem gimnazyjum toruńskiego, gorliwy badacz dziejów polskich, objaśniał w szacownych swoich dziełach urzędy dawnej Rzeczypospolitej, kanclerstwo, marszałkowstwo, podkomorstwo i t. p., pisał historyję bezkrólewia, i pracował nad ułożeniem herbarza familij polskich i litewskich. Umarł w r. 1753. Wydał z druku: 1) August 11 Reg. Pol. aetenio memoria in nummis (Gdańsk, 1733, in folio z rycinami medali i monet bitych za panowania Augusta II). 2) Historia interreęni norissimi et comdiorum m Prussia polonica n. 1733 (tamże, 1738 w 4-ce).    3) Com-

menlarius de Cancellariis Regni Poloniae (tamże, 1742, w 4-ce).    4) Com-

mentarius de Mareschalcis (tamże, 1743, w 4-ce).    5) Commentarius de

Succamerario (Toruń, 1747, w 4-ce). Razem z Michałem Lilienthalem (ob.) wydawał czasopismo: Das gelahrte Preussen (1722—1725) ważne do histo-ryi literatury polskiej.    F. M. S.

SchuitZ (Joachim Jerzy), historyk, urodził się w Magdeburgu 1762, umarł w Mitawie 1798. Prócz innych dzieł wydał: 1) Liebschaften honig August von Polen (Berlin, 1784, w 8-ce).    2) Beytreige zur neuesten Staafs-