page0194

186

Rodzenie

do szyi macicy. Bóle następnie nadchodzące coraz bardziej posuwają dziecię; powolne posuwanie się dziecięcia pochodzi z przyczyny właściwego kształtu kanału, który przedstawia dolna część miednicy niewieściej. Przecięcie tegoż kanału jest w rzeczy samej wszędzie owalne, lecz średnica większa tegoż owalu ma w różnych miejscach kanału rozmaity kierunek. Ciało dziecięcia wprawdzie w miejscach największej objętości, a mianowicie w głowie i barkach, ma także postać owalną, lecz największe osie tychże części mają niejednakowy kierunek; oś wielka głowy ma kierunek od przodu ku tyłowi, w barkach zaś od prawej ku lewej stronie. Prócz tego kanał miednicy ma takie wymiary, że części ciała dziecięcia wtedy tylko wejść mogą do niego, gdy tak są położone, że największe ich wymiary zupełnie co do położenia odpowiadają największym wymiarom kanału. Innemi słowy, dziecię dla przebycia kanału będąc w położeniu swojem skrzywionem, popychane naprzód, musi być jeszcze nieco obracane około osi długości swojego ciała. Części rodne zewnętrzne przedstawiają także wydobyciu się na zewnątrz dziecięcia niemałe przeszkody, gdyż muszą doznać tak znakomitego rozszerzenia, że zwykle skutkiem tego doznają niejakich uszkodzeń. Budowie przeto części rodnych niewieścich przypisać należy powolne i zniejakiemi trudnościami połączone porody u człowieka, które u zwierząt ssących w ogólności odbywają się prędzej i łatwiej. Macica pozbywszy się płodu, usuwa z siebie części, które przedtem służyły do żywienia i ochrony płodu, a które w czasie porodu dziecięcia pewnym zmianom uległy. Do takich należy tak zwane miejsce czyli łożysko, przerwane osłony i część sznurka pępkowego. Macica pozbywa się tych pozostałości drogą kurczenia się połączonego z boleściami, zwanemi bólami poporodowemi, które sprowadza oddzielenie się łożyska od powierzchni wewnętrznej macicy, przyczetn wylewa się nieco krwi w skutek rozerwania naczyń, następnie oddzielają się wymienione części popłodowe, i macica czas niejaki jeszcze kurczyć się nie przestaje. Odejście części popłodowych uskutecznia się zwykle w przeciągu pół lub najdalej godziny po przyjściu na świat dziecięcia i na tern kończy się cały przebieg porodu. Rodzenie wiec samo w sobie jest czynnością flzyjologiczną, to jest czynnością organizmu niewieściego, opartą na naturze i przeznaczeniu tegoż organizmu. Dla prawidłowego odbywania się porodu konieczną jest budowa prawidłowa miednicy i części rodnych zewnętrznych, wielkość płodu odpowiednia obszerności miednicy, tudzież położenie płodu, przy którem wyjście jego może nastąpić. Jeżeli warunki te są dopełnione, w takim razie przy okolicznościach zewnętrznych nie wpływających szkodliwie, poród odbywa się prawidłowo, chociaż nie bez bólów, w przeciągu 6 do 12 godzin. Poród nie przestaje być prawidłowym chociaż odbywa się w czasie dłuższym i przy większem wytężeniu, jak to zwykle np. miejsce miewa w wieku późniejszym matki, w którym kurczliwość włókien się zmniejsza, a tern samem rozszerzanie się szyi macicy powolniej następuje, przyczem bóle porodowe są nierównie gwałtowniejsze. Nawet kiedy jednego lub więcej warunków wyżej wymienionych nie dostaje, opór przedstawiany porodowi, daje się często pokonać cierpliwem oczekiwaniem na pomoc natury, jak to np. się zdarza w^r przypadku nieprawidłowej budowy miednicy lub niewłaściw ego położenia dziecięcia. Jeżeli natura niędosta-feczną się okazuje do pokonania trudności, lub jeżeli jakiekolwiek okoliczności wymagają przyspieszenia porodu, w takim razie sztuka położnicza przychodzi ze swoja pomocą i dokonywa porodu sztucznego. Inne nieprawidłowości nastręczające się przy porodach, odnoszą się do długości czasu, przez który płód w łonie matki przebywał. Pod tym względem płód nie mający jeszcze 17 ty-