page0213

199 —

chowe właściwości; bo one są naturalną podstawą charakteru i nadają mu indywidualne znamię.

b)    Tu już niech zwraca uwagę na wcześnie pokazujące się ślady charakteru, na rysy charakteru. Objawiają się one już rychło w dziecku, osobliwie w jego aktach uczucia i woli.

c)    Niech uwzględnia przy przyzwyczajaniu osobliwie cnoty kształcące charakter. Konsekwentne i wszechstronne przyzwyczajenie do dobrego jest najlepszem przygotowaniem do kształcenia charakteru.

d)    Wychowawca sam niech będzie człowiekiem z charakterem, który łączy miłość z powagą, ciepliwość z konse-kwencyą, niech we wszystkich swoich czynnościach postępuje według stałych zasad, odznacza się religijnością i każe jej przyświecać we wszystkich swoich dziełach. Tak staje się przedmiotem miłości i szacunku; wychowankowie spoglądają na niego ze czcią, przeczuwają, czem powinni się stać i pragną leż tern rzeczywiście zostać.

e)    Również niech im przedstawia szlachetne charaktery z historyi. Przez nie rozgrzewa się uczucie, a wola zyskuje na zapale do dobrego i szlachetnego.

f)    Osobliwszego znaczenia przy kształceniu charakteru są zasady, jakie sobie wychowanek przyswaja. Człowiek z charakterem jest człowiekiem zasad. Ażeby te były dobre i pożyteczne, powinien wychowawca skierować na to swoją główną troskę. Pod tym względem są nader skuteczne nauka religii i języka ojczystego. Potrzeba uwydatnić przy nauce jasno, żywo i dobitnie te zasady życia, które powinny być człowiekowi drogowskazem podczas całej jego ziemskiej pielgrzymki, niech przy każdej sposobności, bezprzestannie zwraca na nie uwagę, niech sprawi, ażeby były pobudką działania wychowanków, tak ażeby ci co raz więcej w nie się wżywali, wszystkie swoje zamysły i usiłowania niemi niejako przeplatali i niemi się powodowali.

<j) Wielkiego znaczenia przy kształceniu charakteru są stosunki życiowe, pośród jakich dojrzewający młodzieniec jest umieszczony, jego zakres działania, natura, świat ze swojemi przymusowemi prawami.

4. Lecz charakter również jest rezultatem zewnętrznego wpływu nauczyciela, stosunków życia, natury i t. p.; tak też

http://rcin.org.pl