page0024

16

Satarnalije — Satnrnin

kły, oraz wszelkie ustawały czynności i sprawy publiczne. Wielkie wyprawiano biesiady i uczty, przy których niewolnicy razem z panami zasiadali do stołu, przez nich nawet obsługiwani byli i przy wszystkich uczestniczyli im krotochwilach. Rozpoczynano uroczystość rozwiązaniem pasa czyli taśmy wełnianej, rok cały nogi posągu Saturna osłaniającej, i zapaleniem licznych świec woskowych po jego świątyniach. Obyczaj obdarowywania się wzajemnego, przechował się i w dzisiejszych gwiazdkach czyli kolędach na Boże Narodzenie.

Satnrnin (Święty), wysłany z Rzymu od papieża Fabijana na opowiadanie wiary w Gallii r. 215, pierwszym był biskupem Tuluzy, wytępiał bałwochwalstwo, a rozkrzewiał naukę Jezusa Chrystusa. Rozjątrzeni poganie, uwiązali go za nogi do byka, przyprowadzonego na ofiarę; biciem drażnione bydle, wlekło świętego biskupa; przy pierwszem uderzeniu, skruszyła się jego czaszka, a mózg rozpryśniony, zakrwawił stopnie przysionka; ciało w sztuki szarpane broczyło krwią ulice; wreszcie gdy powróz zerwał się, trup pokaleczony został na piasku za bramami m.asta, gdzie go niewiasty chrześcijańskie zabrawszy, pobożnie pochowały. Działo się to około reku 250. W czwartym wieku złożono relikwije świętego Saturnina we wspaniałym kościele, na cześć jego w Tuluzie zbudowanym. Kościół obchodzi pamiątkę świętego w dniu 20 Listopada.— Satnrnin z Krety, (święty), męczennik w ILI wieku, po różnych katuszach był ścięty, za wiarę Chrystusową, z dziewięcią inn >^rmi chrześcijanami, dnia 25 Grudnia za panowania Decyjusza.— Satnrnin (święty), męczennik w Afryce, pod Dyoklecyjanem. Uwięziony roku 304, z czterdziesto-dzie-więcią innymi chrześeijany; po okrutnych męczeniach w Kartaginie, pomarli w więzieniu. Martyrologium rzymskie wspomina o nich pod dniem 11 Lutego.    L. H.

Saturnin, jeden z najdawniejszych naczelników gnostyków syryjskich, był uczniem Alexandra, a spółuozniem Bazylidesa. Antyochija, stolica Syryi, była widownią działalności Saturnina. Bazylides w tymże czasie nauczał wAle-xandryi: oba za panowania cesarza Adryana. Systemat Saturnina przedstawiał błędy kacerskie właściwe gnostycyzmowi, w formie szczegółowo syryjskiej, przesiąkłej parsyzmem, i naszpikowanej textami biblijnemi. Podług Saturnina istnieje Ojciec, nieznany wszystkim stworzeniom, a&nostos; stworzył on aniołów, archaniołów, mocy i potęgi. Siedm aniołów stworzyło świat i wszystko co się w nim zamyka. Człowiek jest dziełem tego stworzenia. Pokazał się na wysokościach świetny obraz istoty najwyższej (lucida i/na^ine appa-rente). Aniołowie nie zdołali zachować dokładnie pamiątki tego obrazu, który szybko rozprysnął się przed ich oczyma. Wszelako zachęcali się wzajemnie mówiąc: „Uczyńmy człowieka na ten obraz i podobieństwo” (jest to jeden z najdawniejszych, jeżeli nie najdawniejszy przykład, jak heretycy fałszowali texty Pisma świętego, opuszczając lub dodając jakie słówko). Ale tak stworzony obraz był nikczemny, czołgał się po ziemi jak robak, niemogąc się podnieść, gdyż potęga aniołów nie miała mocy pokrzepić go i podźwignąć. Wtenczas siła wyższa, czyli istota najwyższa, zlitowała się nad tern stworzeniem, uczynionem na j..*j obraz i zesłała mu iskrę życia (dusze), która ożywiła człowieka i podniosła go. Ta iskra życia, po śmierci wraca tam zkąd przyszła, inne części istotne człowieka, rozpuszczają się w pierwiastkach, z których wzięły początek. Odkupiciel, podług Saturnina, był niestworzony, bezcielesny, niewidzialny, i stał się człowiekiem tylko pozornie. Bóg Żydów (twórca Starego Testamentu), jest jednym z siedmiu aniołów, którzy stworzyli świat