page0264

260

bo z jednej strony idzie tu o radyoaktywność minimalną; z drugiej zaś może istnieć radyoaktywność indukowana, a przytem sam rad jest bardzo rozprzestrzeniony tak, źe Elster, Geitel i Strutt odkrywali jego ślady w rozmaitych skałach i minerałach, a Thomson odkrywał jego obecność w mące, w wodzie studziennej, w zwykłej glinie, i w czystym kwasie krzemowym. Toż nie dziw, że różni fizycy różne stawiają hypotezy co do przyczyny radyoaktywności. W styczniu 1902 pp. Curie¹) zrobili przypuszczenie, że energia ciał radyoaktywnych pochodzi z zewnętrznego, nieznanego źródła; lecz już w 1903 Curie Piotr i Laborde*) wypowiadają zdanie, że radyoaktywność równie dobrze może pochodzić ze źródła zewnętrznego, jak i z rozkładu samychże substancyi radyoaktywnych; J. J. Thomson zastosował do ciał promieniotwórczych ten sam proces, któremu słońce ma zawdzięczać swą ciepłotę, a więc źe przez zgęszcza-nie się masy w ciałach radyoaktywnych wzrasta ich temperatura do tego stopnia, iż promieniują w otoczenie³); inni widzą w tym fakcie najzwyklejszy proces chemiczny, tylko o większej ilości wydzielonych kaloryi ciepła, Armstrong i Lowry⁴) widzą w radyoaktywności tylko formę silniejszą fluorescencyi lub fosforescencyi. Philippo Re ⁵) przypuszcza, że elementy atomu były zrazu swobodne i tworzyły rodzaj mgławicy mocno rozrzedzonej, a z czasem elementy zjednoczyły się około ośrodków zgęszczenia i utworzyły atomy pierwiastków chemicznych; atom chemiczny, to jakby wygasłe słońce.

J. J. Thomson i Rutherford wystąpili przeciwko hypote-zom, które radyoaktywność wyjaśniają zapomocą energii z zewnątrz do atomu doprowadzonej lub przez atom absorbowanej z otoczenia; pierwszy z nich wykazał, że rad, nawet w bryle lodu umieszczony, nie zmniejsza swej energii radyoaktywnej; drugi zaś osadził rurkę szklanną, która zawierała rad, w otworze walca ołowianego, mającego 10 cm. średnicy i 10 cm. wy-sok., poczem otwór hermetycznie zamknięto; pokazało się, że

Compt. Rend. 1902. 134, str. 85. ^ł) Compt. Rend. 1903. 136, str. 673.

*) Naturę. 1903, str. 601.

*) Proceed. of Roy. Soc. 1903. Por. E. Rutherford: Radio-Activity. Cambridge 1904, str. 318 nastp.

^s) Compt. Rend. 1903, str. 136 i 1393.

http://rcin.org.pl