page0307

Ross

w r. 11337 otrzymał professorstwo archeologii. Tu odczytami swemi działał wiele na podniesienie tej umiejętności, aż dopóki razem z innymi cudzoziemcami nie został pozbawiony swej posady skutkiem rewolucyi 1843 r. Wkrótce atoli otrzymał wezwanie na professora do Halli, którąto katedrę objął w roku 1844, gdy rząd pruski dał mu jeszcze roczną zapomogę na pobyt w Greeyi i lepsze do swych prac przygotowanie. Do głównych dzieł jego należą: Doręcz nik archeologii sztuki (Ateny, 1841, w języku nowogreckim); Inscpip-tiones Graeccie ineditae (zeszyt 1, Nauplia, 1834; zeszyt 2, Ateny, 1843; ze--szyt 3, Berlin, 1845), wydane wspólnie z Sohauberfem i Hansen’em: Beschrei-bum und Abbildimz der Ahropolis von Athen (Berlin, 1839); Reisen avf den griccb. Insefn des Aega,schen Meeres (4 tomy, Stuttgard i Halle, 1840—52); Reisen und Reiserouten in Gneehenland (tom 1, Berlin, 1841); Griechische Koniłsreisen (2 tomy, Halle, 1848); Die Demen eon Attika nach Inschriften (Halle, 1846); Kleinas>en und Deutschtand (Halle, 1850); Theseion (Halle, 1852) i drobniejsze pisma. W swem: Hel/enika, oder Archh. 11. d. (2 tomy, Halle, 1846), występuje niejako przeciw F. A. Wolfowi, B. Xiebuhr’owi, Otfr. Miillefowi, stając na stanowisku ortodoxyjnem w obronie wszelkich przekazanych nam podań, które (z nader małym wyjątkiem) za prawdziwe i nieomylne uważa fakta, wpływem jedynie czasu i pojęć spaczone i poprzekręcane. W r. 1350 objął wraz z Schwetschke’m redakcyję czasopisma Altgemeine Monafsschrift filr Literatur; będąc cierpiący, porzucić musiał wykład z katedry. Umarł 1859 r. w- Halli.

ROSS i Cromarty, pierwiastkowo dwa oddzielne, teraz zaś zjednoczone hrabstwa w Szkocyi północnej, liczą 82,600 mieszkańców na 140 mil kwadratowych. Ross, do którego należy także północna gruppa wysp Hebrydów (ob.), zajmuje większą część territorium, Cromarty zas zajmuje półwysep Black-Isle na zachodzie, posiadłość Croygach, na krańcu północno-wschodniego wybrzeża i kilka rozproszonych po Ross enklawów. Wybrzeże zachodnie, składające się z okręgu Black-Isle albo półwyspu, leżącego między zatokami Beauley i Moray i z Caster-Ross czyli półwyspu rozciągającego się między zatokami Cromarty i Dornoch od Alness-Kirk do Tarbet-Ness i Tain, jest stosunkowo płaskie i bardzo żyzne. Nadzwyczaj porozpadaue wybrzeże wschodnie ze swojemi głęboko wkraczającemi buchtami i fiordami, tudzież przylądek, jest to dziki kraj górski, nie tyle romantyczny jak raczej surowy i pochmurny, pełen stromych wzgórz, ważkich dolin i jezior. Loch-Brown i góra Gareloch ma 3283 stóp wysokości, ale Ben Wy wis na 3,490 stóp wysoka, jest najwyższą przez większą częśc roku śniegiem pokrytą górą w północnym kraju górskim. Kraj jest obficie nawodniony. Rzeki, po większej części odpływy jezior, uchodzą głównie na zachód, jak np. Beauley, Conon, Carran i Oikel, Carron zaś i kilka innych na w schód. Klimat jest bardzo wilgotny. Podczas gdy szczupłe okolice płaskie i pagórkowate na wybrzeżu zachodniem są wybornie uprawne i wydają równie obfite zbiory zboża jak i innych płodów polnych, w kraju górzystym tylko w dolinach rzek znale ;ć można pola kartofli, owsa i jęczmienia^ natomiast znajdują się ciągle rozległe łąki, tak. że na zachodzie rolnictwo, a tutaj chów bydła, szczególniej owiec, krów, koni i kóz, stanowi główne zatrudnienie mieszkańców znanych z gościnności, szlachetności i męztwa. W Ross jest głównem miastem Tain, na zatoką Dornach, ma 2,600 mieszkańców' szkołę (academy), fabryki płótna i skór; w Cromarty CrOtnartij u wejścia do zatoki tegoż nazwiska, ma mieszkańców' 1,942, bezpieczny port, warstaty okrętów, fabryki lin i sukna żeglarskiego, trudni się rybołówstwem i ma składy na ryby,