page0030

24 BIBLIOGRAFIA FILOZOFII GREOK1Ż.L

Dla pojedynczych autorów lub epok zrobiono wiele; dla całej histo-ryi filozofii nic prawie. Jedna kompilacya Blakey’3¹) na wzmiankę zasługuje, a potem Jerzy Henryk Lewes, którego trudno brać na seryo, choć wielkiej używał popularności nawet na stałym lądzie. Dużo mając talentu, ale rozrzucony; łatwo zapalający się, ale bez głębszych zasad moralnych; raczej do feletonów powołany, niż do kreślenia poważnych żywotów, traktował filozofią po literacku, a nie z powagą myśliciela. Zrazu wyłożył jej dzieje w szeregu biografii, dla wielkićj publiczności, w tym jedynie celu, aby szerzyć idee pozytywizmu. Późnićj pracę młodzieńczą przerobić chciał na dzieło poważne, ale dowiódł tylko zupełnej nieudolności do systematycznego myślenia. Dosyć przeczytać jego obszerny wstęp do pierwszego tomu, aby przekonać się, że ani czaszka jego nie miała guza filozoficznego (wedle teoryi Galla), ani serce jego nie płonęło miłością prawdy. Prowadząc życie niemoralne (Anglia cała potępiła jego stosunek do George Elliot), uchwycił się pozytywizmu, aby w burzeniu prawd chrzesciańskich, zagłuszyć wyrzuty sumienia i śmiało dowodzić, że uwieńczeniem myślenia ludzkiego i najpiękniejszym kwiatem dziejów filozofii są utopie Comt’a i jego adeptów.²)

III. Bibliografia filozofii greckiej.

Pisma filozofów czy dawniejszych od Sokratesa czy jemu współczesnych doszły nas tylko w drobnych ułamkach, ale można o nich powziąć wy obrażenie z wiadomości zachowanych przez Xe-

History of łhe philosophy of mind. London 1848. ^s) A biographical history of philosophy wyszła w Londynie 1845 w czterech małych tomikach. Nowa przerobiona edycya ukazała się w 1867: The history of phi. losophy from Ihales to the present day w 2. toniach. Niemiecki przekład ogłoszono w Berlinie 1873. Geschichte der Philosophie von Thales bis Comte (2. wyd.).

http://rcin.org.pl