page0325

LEUCYPPA NAUCZYCIELSTWO. 319

ciotka prawdopodobnie została wymyśloną podówczas, kiedy już Abderyci używali sławy niezrównanych głupców 1). Podobno także zwaryowal, a prześwietny senat abderyeki sprowadził Hippokratesa, aby go leczył. Listy jednak senatu, Hippokratesa 1 Demokryta, tyczące się tej sprawy, zostały dopiero w II. lub III. wieku po Chrystusie napisane przez jakiegoś lichego retora, przekonanego więcej o rzekomej głupocie Abdcrytów, niż o swojój własnćj²). Tak samo śmierć jego otoczona mnóstwem legend, z których to jedno wiarogodnem, że po zgonie uczczono go wspaniałym pogrzebem. Miał prawdopodobnie przeszło 100 lat, umarł zatem około 361 lub poźnićj jeszcze.

Nie łatwa kwestya, kto był jego nauczycielem^: Że nie mógł być wychowanym przez Chaldejczyków nadwornych króla Xerxesa, okazałem wyżej, a L e w e s niepotrzebnie bajkę tę odświeżył ³). Więcćj ma za sobą wiadomość, że Leucypp założył szkołę Atomistów i był nauczycielem Demokryta. Ale o życiu Leucypp a nic zgoła nie wiemy, a o jego nauce nie wiele, bo Arystoteles wykłada ją najczęściej razem z nauką Dc mokry ta, mówiąc: »Leucypp i Demokryt* Nie różnili się w głównych kwestyach, gdyż wedle słów Arystotelesa: »o wszystkiem jednomyślnie postano w ili«. Tak więc musimy poprzestać na ogólnym fakcie, że Leucypp był starszym od Demokryta, a ten od niego przejął myśl niejedną. Ponieważ Leucypp był uczniem Zenona, mógł Demokryt przez niego poznać system eleacki; że go znał, nie ulega wątpliwości, jak i to, że niektóre dogmata swoje wyrobił w przeciwieństwie do niego i pod wpływem polemiki⁴). Ponieważ nie wiemy, czy był Demokryt

*) Podanie zjawia się dopiero za czasów Augusta. Zob. Hor, epist. II. 1.194; Juven. Sat. V. 33—53. Najlepiój u Lucyana, Vit. nuci. 13.

²) Wykazał to po Scaligerze i kilku innych, na nowo Drucker, Hisf. crit. philos. Tom I. str. 1182 i uast, (2. wyd.J ^:l) Gesch. der Philos. I. str, 211.

^l) W nowszych czasach zainteresowano się bardzo Leucyppem a nawet usiłowano jego własność duchową oddzielić od tego, co należy do jego ucznia. Zrobił to juź bardzo dokładnie stary, poczciwy Drucker fHist. crit. philos. Tom I. str. 1171 — H77), którego nowożytni bez skrupułu, jak tylu innych, wypisują. Win delband osobno wykłada jego system, zaraz po Anaxagorasie, wśród tak zwanych „Vermiltdungsversuche^u (str. 169—17 ¹ )> ^a stawia Demokryta (str. 205— 218) tuż przed Platonem, jako jego antagonistę duchowego. Podział ten niestosowny,

http://rcin. org.pl