page0035

27

Regiomontanhr — Regnard

pierwszy w Niemczech zajął się udoskonaleniem i gorliwem badaniem algebry, która przedtem była zaniedbaną, trygonometryję doprowadził do wyższej doskonałości naukowej i wprowadził do niej użycie stycznych; mechanika także bardzo wiele mu zawdzięcza. Liczne pisma jego o wodociągach, szkłach palących, warlze i innych tym podobnych przedmiotach dowodzą ogromnej nauki i przenikliwości umysłu. Spostrzeżenia jego astronomiczne: Ephemcrides ab aimoI47f>—1506, prowadzone dalej przez Bernarda Walthera, wydane przez Schonerus’a (Norymberga, 1544), odznaczają się wielką dokładnością i zjednały sławę Rogiomontanowi, który wielką przysługę wyświadczył astronomii, zachęciwszy własnym przykładem wielu do pracowania nad nią, Norymberga zaś została było siedliskiem znakomitych astronomów. Z licznych pism jego ważniejsze są: Calendarium (Norymberga, około r. 1473); Tabu/a magna primi moblhs (tamże, 1474): De reformat inne calendarii (Wenecyja, 1489); De eometae magnitudine longimdineque (Norymberga, 1521); Dc triangulis omnimodis (tamże, 15.33), Tabnlae d¹'rectionum perfectionumgue in ncmila-tibus multum uf,les (Wenecyja, 1585). Zdaje się, że niewłaściwie jemu przypisują pisma w języku łacińskim ogłoszone: Chiromantia i Phtjsognomia.

RegiS (Jan Franciszek), święty, urodził się r. 1597 w Foncoucerte, w dy-jecezyi Narbonne, z rodziców stanu szlacheckiego, uczył się u jezuitów w Be-ziers; w 18 roku życia wstąpił do ich zakonu w Tuluzie, w r. 1830 wyświęcony na kapłana, gorliwie opatrywał chorych podczas powietrza morowego. Dziesięć lat strawił potem na missyjach. w Langwedocyi i sąsiednich prowincyjach, odznaczał się wzorową dobroczynnością, szukając ubogich i będących w potrzebie po najodleglejszych zakątkach. i zakładając bractwa pobożnych pań ku ich wspieraniu, żywot jego był wzorem świątobliwości, miłosierdzia i surowości dla siebie. Ogniem niebieskim swoich kazań serca wszystkich zapalał, zarówno uczonych jak prostaczków, których był prawdziwym ojcem. Umarł Regis dnia 31 Grudnia 1840 r. Klemens XII papież zaliczył go w poczet świętych, a Benedykt XIV wyznaczył obchód jego pamiątki na dzień 16 Czerwca. Kazania jego tłómaczone są na polski (Warszawa, tomów 2); Żywot Regisa wydał ksiądz Daubenton, jezuita, w Paryżu 1817.    L. H.

Regn&rd (Jan Franciszek), pisarz komedyi, urodzony w Paryżu 1647. Za młodu wiele podrużując gdy 1678 wracał z Włoch do Marsylii przez Korsarzy do Algieru w niewolę wzięty, umiał tam jako zręczny kucharz pozyskać przychylność swego pana, która się wszakże wkrótce zamieniła w nienawiść. Za nadeszłym okupem powrócił do Paryża, zkąd przez Hollandyje i Daniję udał się do Szwecyi, gdzie Karol XII dobrze go przyjął i do odbycia podróży do Laponii zachęcił. Regnard wiec w towarzystwie dwóch rodaków Fertwart i Corberon opłynął zatokę Botnicką, przez Tornea dotarł aż do brzegów morza lodowatego, i powróciwszy do Sztokholmu w r. 1583 pzzez Gdańsk Polskę, Węgry i Niemcy, po tzzech latach powrócił do Paryża. Zakupiwszy ddbra w okolicy Do-cerdon, w departamencie Seine i Oise, odtąd poświęcał się naukom w miłych krzepiących ducha żyjąc tylko stosunkach. W Grillon, swej posiadłości wykończył opis swoich podróży i większą cześć swoich komedyi ułożył. Wol-taire o nich powiedział: „Komu się Regnand nie podoba, ten nie wart podziwiać Moliera,’’ umarł 5 Września 1709. Z jego 25 komedyi utrzymały się do ostatnich czasów na scenie paryzkiej: Les Menechnus (1705) i Le legataire uni-rersel (1708). Pośmiertną jego komedyję Les rendanges przedstawiono pierwszy raz w theatre francais 1823 roku bez wielkiego powodzenia. Najlepsze