page0435

427

Róża

się. Przy mocnem naprężeniu i bólu, dobremi są płytkie nacięcia i lekki nacisk, przez posmarowanie collodium; w takim razie skutecznem się pokazało i smarowanie miejsc zajętych różą, stężonym roztworem saletranu srebra. Dr. J. W.

Róża Chińska (Hibiscus Rosa sinensis Lin.). Tak niekiedy nazywają pewną roślinę z Chin i Indyj pierwotnie pochodzącą, a u nas od dawnych czasów po cieplarniach dla ozdoby utrzymywaną. Jest ona krzewem, o liściach podłużnych, kończystych, brzegiem ząbkowanych, pięknie zielonych, o kwiatach dużych, podobnych do kwiatów malwy lub szlazu (rodzina Malcaceae). Kwiaty te często są pełne lub półpełne, ciemno-pąsowe, purpurowe albo białe, a nawet żółte, bo się w różnych odmianach pod tym względem znajduje. Kwitnie przez całe lato; utrzymuje się w doniczkach, w pulchnej i tłustej ziemi, a w lecie dobrze podlewa. Roślinę tę zowią także Proświrnikiem, czyli raczej należy do rodzaju proświrnika (Hibiscus), którego aż 50 gatunków hodują dla ozdoby po ogrodach europejskich. Soku zas z purpurowych kwiatów róży chińskiej, używają na Wschodzie do farbowania skór salljanowych na czarno, a w Indyjach do czernienia włosów i brwi, niekiedy i paznokci, lecz te ostatnie w soku cytrynowym umaczane, pięknie czerwienieją, o co właśnie chodziło kobietom indyjskim, najwięcej w tym celu róży chińskiej używającym. F. De....

RÓŻa. czarna. Tak pospolicie nazywają Malwę ogrodową {Althaea rosea Cavanil. vel Alcea rosea Lin.), ze Wschodu pierwotnie pochodzącą, która ro-' śnie w łodygę pojedynczą na 6 do 10 stop wysoko, i pokrywa się od połowy swej wysokości gęsto kwiatami dużemi, barwy brudno-ciemno czerwonej. Kwiaty te dawniej w sztuce lekarskiej często były przepisywane, pod nazwą: flores Malme arboreae, dziś zaś tak jak wiele innych roślin, są zupełnie zaniechane, a nadto wzbronioną jest ich sprzedaż po aptekach bez przepisu lekarza, bo jest powszechne mniemanie, jakoby poronienie sprawiać miały. Napar ich czyli herbatka, ma smak kleisty, gorzko-ściągający. Odmiany ogrodowe tej rośliny, z kwiatami pełnemi i różnobarwnemi, bardzo są ozdobne, i wszędzie też po ogrodach z tej przyczyczyny utrzymywane. Otrzymują się z nasion, siejąc je w Czerwcu na inspekcie, i potem przesadzając gdzie potrzeba. Kwitną od Czerwca do Października, a trwają ciągle i udają się w każdej ziemi. Inny gatunek karłowaty tego rodzaju (Althaea sinensis Cavanil.), jest rośliną doroczną, dużo od poprzedzającej niższą, o kwiatach purpurowych z białemi obwódkami, a zasiewa się na wiosnę na inspekcie i przesadza. F. Be.... Róża japońska, ob. Kamelija.

RÓŻa jerychońska. Tak nazywają u nas kwiat wiciokrzewu (ob.) prze-wiertnia (Lonicera Caprifolium) i wiciokrzewu wonnego (Lonicera Pericly-menum), które po naszych ogrodach bardzo często umyślnie dla ozdoby hodują, chociaż Lonicera Caprifolium trąbą się i dziko koło Kazimierza lubelskiego lub Janowca nad Wisłą, po krzakach a nawet okolicznych lasach. Lecz właściwie nazwa róiy jerychońskiej przynależy inszej jeszcze roślinie, którą botanicy Anastatica liierochontica Lin. vel Euclidium syriacum R. Br. przezwali. Rośnie ona po miejscach piasczystych lub od słońca spiekłych w Syryi, Palestynie, Egipcie, na Kaukazie, w Krymie, a nawet w południowej części Podola (za świadectwem Andrzejowskiego) lub na Bukowinie (wedle Dra Herbi-cha), i zasługuje z tego względu na uwagę, że jest w wysokim stopniu roślina hygrometryczną czyli na wilgoć czułą. Corocznie powstaje ta drobna roślinka z nasion; łodyżka jej podnosząca się lub na ziemi leżąca, nie jest dłuższą nad 3 do 4 cali, lecz bardzo gałęzista, okryta liśćmi grubemi, podłuźnemi, a kwiatami białemi, bezszypułkowemi, krzyżowemi (rodzina Cruciferae). W czasie