page0487

179

Sitowie— Siwasz

Sitowie, kilowiec, ob. Sit.

SiUX, Sioux albo Dahcołc, nazwa wielkiego rozległego pokolenia Indyjan półnoeno-amerykańskich, które najpierwej w r. 1659 poznali handlarze fran-cuzcy. Zamieszkuje głównie zachodnią stronę izeki Mississipi, mianowicie od Saskatschwan w Ameryce angielskiej ku południowi, aż do Arkansas i dzieli się na cztery główne rody: 1) Winn^bagów, ci mieszkają odłączeni od innych na wschód Mississipi, lecz niedawno około 5,000 ich wyszło od jeziora Miszi-gan ku dalszemu zachodowi. %) Sioux właściwy, których Francuzi oznaczali nazwą Nadowessianów, którzy sami nazywali siebie Dahcota, albo „Siedm ogniów,’’ bo się podzielili na siedm ludności. Jest ich razem około 50,000 a wschodnie gałęzie zamieszkują między górną Mississipi i Missurą, na tak dawniej zwanej ziemi Sioux, w terażniejszem territorium Minesota i w częściach stanu Jowa. Teraz po większej części przeniesiono ich dalej na zachód, mianowicie po traktacie z r. 1851.    3) Mineta rów, znanych z rysunków ks^cia

Max. Neuwied, Catlin’a, oraz z wypraw Le*vis’a i Clarke'go. Ci zamieszkują prawy brzeg Missouri, aż do ujścia Yellowstone, liczą 10,000 głów i rozpadają się na trzy plemiona, tak zwanych staupnerów czyli osiedlonych minetarów, mandanów i krowindianów (Indyjan wronich} albo upsakorasów. 4) Osagów, gałęż najbardziej ku południowi osiadłą. Ci dzielą się na ośm plemion, na właściwych Osagów, na Kanzasów, Ejawesów czyli Jowasow, Missurisów lub Ottoesów, Omahasów albo Mahawsów, Kwappasow lub Punkasow. Po właściwych Siauxach jestto teraz najważniejsze plemie Dahcotanów, które przemieszkuje w części tak zwanego Indian-Territory, a w części w pozostałej Ne-braska.

Siwa, rzeka, początek bierze w powiecie Ochańskim, w gubernii Permskiej; płynąc dalej oddziela tę ostatnią od gubernii Wiatskiej. Siw ą spławiają wielką ilość drzewa i innych materyjałów do wotkińskiej fabryki żelaza i dalej do miasta Sarapula (w gubernii Wiatskiej) nad rzeką Kamą.    J. Sa..

Siwa, ob. Indyjska religija.

Siwah, oaza wśród puszczy Libijskiej, której mieszkańcy opłacają haracz wicekrólowi Egiptu, o 14 dni drogi od Alexandryi, w starożytności zwana oazą Jowisza Ammon a czyli Ammonium, długa na l^x/₂ mil, szeroka na 1 */₄ mili, stanowi dolinę zamkniętą górami, dobrze nawodnioną, z kilką jeziorkami czy stawami, łąkami, gaikami pnlmowemi, ogrodami i polami oruemi, obficie produ-kującem daktyle, melony, oliwki, granaty, winogrona, groch, jęczmień, pszenicę i ryż. Od r. 1819 przez Egipt opodatkowana, płaci ona rocznego haraczu przeszło 60,000 franków i 6,000 centnarów daktylów: Oaza ta liczy do 9,000 ludności, mówiącej mieszaniną języka arabskiego i berberyjskiego, która zostaje pod zwierzchnictwem 4 czy 5 szeików mających wsadzę przez nią samą ograniczoną i zupełnie od Egiptu (po złożeniu daniny) jest niezależną. Jest ona ogniskiem węzła dróg karawanowych ku zachodowi, wschodowi i północo-wschodowi. Stolica Siwah na stromej i okrągłej skale wapienne,¹ zbudowana, liczy de 3,000 mieszkańców i prowadzi handel daktylami z Egiptem. W oazie tej znachodzą się trzy stare świątynie, z których dwie greckiej są architektury; oprócz tego jest mnóstwo zwalisk, które po części uważane są za szczątki po sławnem Am nonium.

Siwasz albo Gnile morze, tak się nazywa jedna z zatok morza Azowskie-go na brzegu zachodnim; zatoka taoddz.ela się od morza Azowskiego za pomocą ważkiego i nizkiego pasa ziemi (zwanego Arabatską strełką albo Kosą), idącego wzdłuż północno-wschodnich brzegów Krymu na rozległości 13 mil;