page0608

600

Sławiński — Sławków

i 1830 i w Astronomicznych Wiadomościach, ogłaszanych co półmiesiąca w Altanie, przez professora Schumachera (1826 w 4-ce).    F. M. S.

Sławinek, w«eś i folwark prywatny w gnbernii i powiecie Lubelskim, parafii Lublin, nad rzeką Dąbrowicą, od Lublina pół mili odległa. Posiada w^rody mineralne żelazne. Zakład tego źródła zdrowia od dawuia istniejący, lecz dopiero w ostatni -h latach wsławiony i coraz większego wzrostu nabierający otwartym został w r. 1860. Skuteczność tych wód w rozmaitych chorobach licznemi przykładami udowodnioną została. Wilhelm Willson, członek urzędu lekarskiego gubernii Lubelskiej, jako lekarz miejscowy, z bliska obserwując działanie, kilkakrotnie podawał do pism czasowych warszawskich, wiadomość

0    wypadkach kuracyj uwagi godnych. W roku 1859 umieścił w Tygodniku lekarskim (Ner 21), obszerniejszy artykuł, w którym zebrawszy liczne fakta przez siebie i innych lekarzy obserw^row ane i uszykowawszy je systematycznie, wyjaśnił działanie tych wód, biorąc za zasadę skład ich chemiczny podług analizy przez aptekarza Karpińskiego w r. 1857 dokonanej, i w tymże Tygodniku tegoż roku Ner 20 opisanej. Podług tego artykułu, wrnły sławinkowskie skuteczne są w chorobach krwi, apparatu muskularnego, nerwowych, niemniej w chorobach błon śluzowych, tudzież nienormalnego działania wielu organów

1    funkcyj żywotnych. Dla dogodności osób pobierających kuracyją w Sławin

ku, poczynione są tamże wszelkie urządzenia, a corocznie kursuje codziennie omnibus z Lublina. Wieś liczy ludności ogólnej 116 osób. Obszerniejszy opis tych wód znajduje się w następnych artykułach: Wody mineralne w Sławinku pod Lublinem, Gazeta warszawska (1851 N-er 193). Sławinek ijego mineralne wody w Tygodniku lekarskim, na rok 1856 str. 193. Karpińskiego rozbiór wody żelaznej Sła Winkowskiej* (tamże, 1857, str. 159). O wodach mineralnych żelaznych w Sławinku, przez Will sona, (tamże, 1859, str. 177—180)    f. M. S.

SławkÓW, miasto rządow^re w gubernii Radomskiej, w powiecie Olkuskim, w pow^rabnem położeniu na górze, nad rzeką Przemszą, od miasta powiatowego mil lYg odległe. Osada uWkc £(arożyitta a-miejscowe podania odnoszą założenie tego miasta do przedchrześcijańskich czasów, kościół zaś tutejszy z pogańskiej jeszcze świątyni przerobionym być mienią. Wedle piśmienych atoli śladów, m.nsto to było z dawna własnością biskupów krakowskich, a z tych Pełka jest założycielem pomienionego kościoła, który pierwotnie wystawiony był w- r. 1203 dla kanoników świętego Ducha. Zakonnicy ci sprowadzeni do Sławkowa, uposażeni zostali połowią miasta pod obowiązkiem dozorowania szpitala, osobliwie strawionych pracami górników. Biskup Iwo Odrowąż przeniósł tychże zakoninkuw około 1225 do Krakowa. Miasto blisko granicy szląskiej położone, często najeżdżane i pustoszone bywało. Biskup Zbigniew Oleśnicki przyłączył je do świeżo nabytego ksieztwa Siewierskiego, i potwierdził w roku 1416 przywileje miastu służące, chcąc podźwignąć takowe ze świeżego spalenia. Podnoszący się z gruzów' Sławków, powtórnie Jerzy Morawczyk w r. 1455 spalił, które znowu Fryderyk biskup wskrzesić usiłował. Z licznych przywilejów tutejszych wymieniamy znaczniejsze, jakiemi są: Jana Olbrachta 1498 ustanawiające jartnarki, w tymże roku nadał kardynał Fryderyk arcybiskup gnieźnieński i biskup krakowski wolność w lasach zwierza, a ryb w Przemszy łowienia, dozwolił wrębu na w^rszelką budowlę i potrzeby, opisał oraz prawa, jakiemi miasto rządzić się i sądzić powinno, tudzież rzemieślnicy każdego kunsztu podatek przez nich opłacany i powinności. Zygmunt I uwolnił w r. 1535 mieszczan od ceł na komorach lądowych i wodnych. Biskup