page0837

829

Salamandra — Saldanha 01iveira e Daun

lamandry zaginionego, nazwanego Salamandra gigantea, którego długość ciała około metra wynosiła i którego gatunkiem najbliższym pod względem wielkości jest dotąd utrzymująca się Salamandra japońska (Sal. maxima). Wyrazu Salamandra używali alchemicy, mówiąc: Salamandra która poczyna się i żyje w ogniu, co miało znaczyć toż samo co siarka niepalna albo kamień doskonały czerwony, wyrażenia dla nas zupełnie niezrozumiałe. Ka-baliści nazywali salamandrami jeszcze duchy, którym miały być posłuszne cudowne zwierzęta, od których siebie nazywali. Własność utrzymywania się czas krótki w ogniu sprawiła, że poeci wspominali niejednokrotnie salamandry w swoich utworach, a król francuzki, Franciszek I, za godło dla siebie przyjął Salamandrę wpośród największych płomieni z napisem J'y ris et je Peteins.

Sfl.la.mis, żyzna wyspa grecka, mająca ⁴/₅ mili kwadr, rozległości, naprzeciw zatoki Eleusis, od Attyki i Megary wązką ciaśniną oddzielona, za bohaterskich czasów stanowiła osobne państwo pod panowaniem Telamona, którego syn Ajax, Telamończyk, dwanaście okrętów na przeciw Troi wyprowadził. Philaos, ostatni władzca z tego rodu, powodowany wewnętrznemi niespokojno-ściarni, miał tę wyspę odstąpić Ateńczykom w posiadanie, lecz ci wkrótce z tego powodu mieli spór z Dorejczykami z Megary, aż wreszcie Solon dokonał podboju: z wolnością postradała Salamis swą potęgę i dobrobyt. Ateńczycy podczas wojen macedońskich zburzyli położoną na południowem wybrzeżu i portem opatrzoną stolicę tegoż imienia, i wkrótce potem naprzeciwko wybrzeża Attyki założono nowe miasteczko. Za panowania Rzymian, Sulla obdarzył wyspę wolnością, którą się cieszyła aż do czasów cesarza Wespazyjana. Dzisiaj całe zaludnienie wyspy ogranicza się na wsi Kuluri, od której i wyspa ma swoją nazwę. W starożytności Salamina była widownią świetnego zwycięz-twa morskiego, które na zachodnim przesmyku w dniu 23 Września 480 roku przed Chr., Temistokles dowódzca sprzymierzony floty greckiej odniósł nad daleko silniejszą flotę morską. — Sa.la.IUiS, nazywa się także położona na Wschodniem morzu stolica wyspy Cypr, ma bezpieczny i obszerny port; wieść niesie, że założył ją Teucer, syn Telamona, a wsławiła sie zwycięztwem, jakie wojsko i flotą Cymona odniosły tu w 449 nad Persami. Później miasto panowało albo raczej znakomity wpływ wywierało na samą wyspę, kiedy za czasów rzymskich cała zachodnia część wyspy Cypr do jego dziedziny należała. Za Trajana jednak nadzwyczaj ucierpiało przez powstanie żydów, a bardziej jeszcze za Konstantyna z powodu straszliwego trzęsienia ziemi. Ten ostatni kazał je znowu odbudować i na cześć jego otrzymało nazwę Konstancyja, a ztąd i dzisiaj miejsce to nazywa się portem Constanza.

SalaUS, w pogańskiej Litwie bogini, rozciągająca opiekę nad choremi niewiastami.

Salceson C^z łacińskiego Salcisio), kiszka gruba wieprzowa lub innego zwierzęcia nadziana mięsem krajanem, krwią i innemi częściami stosownie przyprawionemu

Saldanha 01iveira e Daun (Joao Carlos, książę), mąż stanu i marszałek portugalski, urodził się r. 1780, kształcił się w^r szkole szlacheckiej w Lizbonie i na uniwersytecie w Koimbrze. Wstąpiwszy jako członek do rady zarządzającej posiadłościami zamorskiemi, w' r. 1810 uwięziony przez Anglików i wywieziony został do Anglii. Odzyskawszy wolność udał się do Brazylii, gdzie się zaszczytnie odznaczył w służbie wojskowej; później był używanym do missyj politycznych. W roku 1825 mianowany ministrem spraw zagrani-