page0954

946

Saratów — Saratowska gnbernija

wschodniej, nn prawym brzegu rznki Wołgi; posiada przystań bardzo ważną do handlu zbożem. Założone w r. 1591, za cara Fiedora Iwanowicza, pierwotnie na lewym brzegu Wołgi, następnie po zburzeniu przez Tatarów przeniesione w r. 1665 na wyniosłą równinę, którą obecnie zajmuje. Pasmo gór, idących ztąd ku rzece Donowi, nazywa się w pobliżu miasta, Lysemi górami. Położenie miasta jest dogodne i piękne, ulice w ogóle foremne; wiele jest domów w nowszym stylu zbudowanych. Owoców i jarzyn wielka obfitość. Klimat umiarkowany i dość łagodny; w zimie zdarzają sic silne mrozy i gwałtowne wiatry. Saratów posiada 2 monastery, ±2 cerkwi grecko-rossyjskich, kościół katolicki i ewangelicki, oraz meczet. Z zakładów naukowych: gimnazyium, seminaryjum duchowne, szkołę powiatową i elementarną, pensyje prywatne. Domów w mieście 3,652 (z tych około 370 murowanych). Liczba mieszkańców wynosi 62,923. O ⁴/₇ mili od miasta, na pochyłości Łysej góry, leży słynny monaster Spaso-preobrażeński (Przemienienia Pańskiego'. Saratów, pomimo to, iż niejednokrotnie było spalone, następnie spustoszone przez Steń-kę Razina i Pugaczewa (ob.), należy obecnie do najbogatszych i najrozleglej-szych w Rossyi miast guhernijalnyeh.    ./. Ma...

Saratowska gubcrnija, jedna z leżących nad Wołgą, graniczy na północ z guberniją Symbirską; na wschód, z guberniją Samarska i Astrachańską; na południo-zachód, z ziemią wojska Dońskiego; na zachód, z gub. Woroneżską i Tambowską; na północo-zachód, z gub. Penzeńską. Od r. 1708—1719 wchodziła do składu gubernii Kazańskiej, następnie (do r. 1780) Astrachańskiej. W r. 1780 stanowiła namiestnictwo podzielone na 9 powiatów, w których nie było wtedy ani jednego miasta. W r. 1796 Saratowska guberniją podzieloną była między gubernije Penzeńską i Astrachańską; w roku następnym znowu przywróconą została. W r. 1835, w kraju po za Wołgą leżącym utworzono trzy nowe powiaty: Nikołajewski, Xowo-Uzieński i Carewski, z tych pierwsze dwa w r. 1850 przyłączone do nowoutworzonej gubernii Sa-marskiej, ostatni zaś do gub. Astrachańskiej. Obecnie zajmnje powierzchni 1486 mil kwadratowych; dzieli się na dziesięć powiatów, w których następujące miasta powiatowe: Maraton:, miasto guhernijalne (ob.), Atkarsk (mieszkańców 6,825 płci obojga), Bałaszow ¹5,856), Carycyn (6,890), Chwałyńsk (10,947), Kamyszyn (7,447), Kuźnieck (13,096), Petrowsk (9,229), Serdobsk (9,585), Wołżsk albo Wolgsk (24.346): nadto posad Dubowska (12,282 mieszkańców). Miejscowość gubernii jest górzysta, przecięta głębokiemi parowami, tudzież wielą rzekami i rzeczkami. W powiatach do Wołgi zbliżonych, ciągną się Wołoskie HÓrt/, które do Saratowa idą dwiema odnogami: z tych jedna stanowi górzysty brzeg Wołgi, druga zaś tworzy, podzielną liniję wód wpadających z jednej strony do rzek Sury i Medwiedicy, z drugiej do Wołgi. W pobliżu Saratowa obydwie gałęzie łączą się w jedne i przechodzą, zniżając się stopniowo do gubernii Astrachańskiej. Od gór Wołgskich, pokrytych w powiatach północnych gęstym lasem, rozchodzą się odnogi w różnych kierunkach. Jezior jest bardzo wiele, szczególniej nad brzegami rzek Medwiedicy i Chopru. Lasów- mało; niedostatek tychże najbardziej dotkliwy w powiatach Kamyszyń-skim i Carycyńskim. Klimat umiarkowany; lato gorące i suche; zima niezbyt ostra; wiosna piękna nadzwyczaj; jesień trwa krótko. Średnia temperatura w lecie -f- 14° Renom., w zimie 4° Reaum. Największe zimno nie przenosi 21°; upały dochodzą do 29 stopni R. Sąsiedztwo ze stepami nadkaspijskiemi, ciągnącemi się na wschód od Wołgi, wielki wywiera wpływ na klimat w powiecie Carycyńskim. Gorące, suche lato poczynające się w Lipcu, wraz