945
szczyźnie nad prawym brzegiem rzeki Ebro, nad którą wznosi się most kamień-ny na 600 stóp długi, miało przed 30 laty jeszcze 47,000 ludności, obecnie liczy tylko około 30,000 mieszkańców. Ulice z wyjątkiem kilku są ciasne i kręte, zabudowania stare lecz okazałe. Z kościołów najwięcej słynie Nue-stra Sennora del Piłar; w nim znajduje się na jaspisowym filarze cudotwórczy wizerunek N. Maryi Panny, cel częstych pielgrzymek. Miasto to jest rezy-dencyją arcybiskupa, posiada uniwersytet założony w r. 1472 i inne zakłady naukowe; znajdują się tu fabryki skór, wrełny i jedwabiu. Niżej miasta w odległości 500 kroków rzeka Guerva, okrążając część jego południowo-wschodnią, wpada do Ebro. Saragossa była obwarowana murem, zewnątrz kiórego leżał zamek Aljaferia, klasztor San-Jose, a nad lewym brzegiem Ebro, klasztor jezuitów'. Historyczną sławę nabyła Saragossa przez rozpaczliwą odwagę i poświęcenie, z jakiem mieszkańcy pod dowództwem Pallafox’a podczas oblężenia w r. 1808—1809 stawiali opór najdoświadczeńszym wodzom Napoleona. Jen Lefebvre posunąwszy się pod Saragosse poraził d. 16 Czerwca r. 1808 wojska Pallafox’a. Następnie Francuzi opasali miasto i oblężenie trwało do 15 Sierpnia t. r.; przez ten czas armija francuzka małe tylko uczyniła postępy, a jen. Verdier, objąwszy dowództwo po Lefebrze, widział się zmuszonym od oblężenia odstąpić. Lecz już 20 Grudnia Francuzi powtórnie obiegli Saragosse. Miasto tymczasem wzmocniło swe warownie, a załoga wynosiła 30,000 ludzi. Armija nieprzyjacielska pod dowództwem Moncey’a i Mortier’a wyrównywała co do liczby. Później objął naczelne dowództwo marszałek Lannes. Francuzi wdarli się w Styczniu następnego r, 1809 przez wyłom m iru do miasta, lecz załoga i mieszkańcy Saragossy, popierani przez ludność okolic, bronili sic tak zacięcie, iż każde domostwo warownią, każda ściana nowy szaniec tworzyła. Dopiero dnia 21 Lutego poddało się miasto pod zaszezytnemi warunkami. W czasie tego morderczego oblężenia zginęło przeszło 54,000 ludzi w przeciągu SO liii. Polacy walczący pod sztandarami Napoleona odznaczyli sie bohaterską odwagą i poświęceniem i wiele się przyczynili do zdobycia miasta.
Saragosa (Ignaeio), ob. Zaragozn.
Sarajewo, albo Bosna-Seraj, miasto w Bośnii nad rz. Milecką, wpadającą do Bosny. Leży między dwoma górami: Treberyczą od południa i Ismanem od zachodu; z Ismanu płynie Bosna wypadająca do Sawy. Miasto opasane wałem murowanym i szańcami. Znajduje się tu pałac albo seraj, zbudowany przez Mahometa II, kilka meczetowy, wspaniałych łaźni i mostów. Pod względem przemysłowym jest to jedno z najważniejszych miast Turcyi, centralne ognisko handlu nietyłko całej Bośnii, ale i handlu tranzytowego między Saloniką i Janiną. Liczy mieszkańców około 80,000. W Sarajewie jest konsulat ros-syjski. * •
Sarańsk, miasto powiatowe gubernii Penzeńskiej, leży pod 54° 11' szerokości północnej i 62° 51' długości wschodniej, odległe o 19 blizko mil od miasta gubernijalnego Penzy. Liczba mieszkańców jego wynosi 12,738 głów płci obojga (w r. 18633- «/• Sa...
Saraptlł, miasto powiatowe gubernii Wiatskiej, leży pod 56° 27' szerokości północnej i 70° 40' długości wschodniej, odległe o 92% mil od miasta gu-bernijałnege Wiatki. Liczba mieszkańców jego wynosi 7,784 głów płci obojga (w r. 1863). </- Sa...
SaratOW Cp° tataraku Sary- Tau, żółta góra), miasto gubernijalne gubernii Saratowskiej, leży pod 51° 32' szerokości północnej i 63° 44' długości
EHCYKLOCEDYJA TOM XXII gQ