scandjvutmp10301

223

ją skórę na ciele żółtawą, podobnie jak Tatarzy, Chińczycy, a nawet Laskarowie i Malaje nierównie dalej na południu Azyi mieszkający. Osoby mające częste stosunki z Chińczykami w Macao, uważały w ich twarzy takież rysy jak w Moheganach i Oneidach mieszkających w okolicach Now ego \orku. Nakoniec, pies, wierny towarzysz człowieka, ten pierwszy po całej kuli ziemskićj filantrop, u północnych dzikich Amerykanów (ale nie u Amerykanów południowych) jest z tej samej rasy, którą pospolicie chow ają mieszkańcy sybirscy, ca-nis sibiricut; różni się on od rassy psów europejskich stojącemi uszami, dziką postacią, długą, twardą siercią, nieugłaskanyra żarłocznym charakterem.

Wszystkie te poznaki dowodzą z wielkiem prawdopodobieństwem tożsamości rasy amerykańskiej z rasą Tatarów mongolskich, i tybetańskich, którzy największe mają z nią podobieństwo. Większa wprawdzie część podróżnych nie zwraca uwagi na to, jak dalece podobny klimat, równy stan cywilizacyi lub barbarzyństwa, pociągają za sobą w rodzie ludzkim jednakowe obyczaje, zwyczaje a nawet podobny skład ciała między narodami, najbardziój oddalo-nemi od siebie pochodzeniem. W istocie, też same wpływy fizyczne wycisnąć powinny jednakowe piętna na podobnym i tak samo na ich ,<jziałanie wystawionym układzie ludzkim. Tak więc wszystkie podobieństwa fizyczne nie zawsze dostatecznemi są do dowiedzenia jedności rasy podobnych do siebie narodów i pod tąż samą mieszkających szerokością.

Lecz pomiędzy północnemi a południowemi ludami Ameryki tyle zachodzi różnicy, iż niepodobna uw ażać ich za jednę i tęż sarnę rasę. Głowy pierwotnych Aleksykanów, przytaczane przez Humboldta, są miernie duże, ale widać w tyle ich czaszki wystający grzebień, spłaszczone i nizkie czoło; przeciwnie przytaczane przez podróżnych, głowy południowych amerykanów, mają podłużną brózdę na wierzchu czaszki z innemi wspólnemi poznakami rasie.

Piękne ludy Akansas, Ulinoas, Kalifornijanie, Meksykanie, Apa-lasze, Chikakas, ludy Jukatanu, Honduras i inne w Nowćj Hiszpanii, jako tćż Karaiby autylskie (wyjąwszy europejskie kolonije i Murzynów), składają odrębną rasę, równie jak mieszkańcy całej południowej Ameryki, jako to żyjący w okolicach Orenoki, w Peru, Gujanie,

Virej. Wst. Aa/., Tom 1.    31